Η κατάρα των Σκόρτα Ο Γάλλος συγγραφέας καταφέρνει –κάτι τόσο σπάνιο πια στη λογοτεχνία της πατρίδας του- να μαγεύσει με την αφηγηματική μαεστρία και τη θεματική του: η ζέστη του ήλιου, οι πνοές του ανέμου, η αλμύρα στο δέρμα και η γεύση της ελιάς στο στόμα – ιδού το υλικό που ξεφανερώνεται στο μυθιστόρημα, το οποίο καθόλου τυχαία κάνει «διεθνή εκδοτική καριέρα», ενώ πέρυσι κέρδισε και το σημαντικότερο γαλλικό λογοτεχνικό βραβείο, το Goncourt. Το σκηνικό του μυθιστορήματος συναποτελούν οι λόφοι και οι ακτές της Απουλίας με τις ελληνόφωνες μνήμες και παραδόσεις, οι άνθρωποι με τη μοίρα της μεσημβρινής Ιταλίας στα πρόσωπά τους, ο ασάλευτος χρόνος της Μεσογείου με τις εναλλαγές φωτός-σκοταδιού, οι αισθήσεις με την αέναη διαμάχη μεταξύ έρωτα και μίσους. Ο συγγραφέας γράφει για την οικογένεια Σκόρτα, που φέρει το πεπρωμένο της ως ουλή στο δέρμα, ως κατάρα και στίγμα. Οι Σκόρτα ζουν στο περιθώριο του φτωχικού χωριού τους, του Μοντεπούτσιο, γνωρίζοντας ότι η ζωή περιέχει τα πάντα: ελπίδα και απάρνηση, αγωνία και ευδαιμονία, ανατροπές, οδύνη, γοητεία. Η ιστορία τους μοιάζει με ψιθύρισμα, γι’ αυτό, αναλόγως ο καθένας, μπορεί να χαρακτηρίσει παραμύθι ή χρονικό αυτό το μυθιστόρημα, που διαδραματίζεται στην περίοδο από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα. Ωστόσο, δεν πρόκειται για ηθογραφία ούτε για την εξωτική-τουριστική ματιά ενός εμπνευσμένου Βορειοευρωπαίου που αίφνης ανακαλύπτει τον μεσογειακό νότο. Είναι, απλώς ή περιτέχνως, η καταγραφή της ανθρώπινης αλήθειας που στεγνώνει μαζί με το χώμα σ’ αυτά τα μέρη.  

Θα μπορούσα να γράψω τις εντυπώσεις μου για το βιβλίο «Κάτω από τον ήλιο του Νότου», του Λοράν Γκοντέ, περιοριζόμενος σε φιλολογικούς και εστετίστικους όρους. Θα μπορούσα να μιλήσω για νατουραλισμό ή κινηματογραφικό ρεαλισμό και άλλα τέτοια, συναφή και παρόμοια.
Τι σημασία έχουν όλα αυτά, όμως, όταν ο αναγνώστης θέλει να του πεις αν ένα βιβλίο δικαιολογεί την έκδοσή του κι αν αξίζει να το αγοράσει μετά λόγου, χωρίς, μάλιστα, να παραδώσει τα κριτήρια ποιότητας που έχει θέσει για τον εαυτό του.
Δεν χρησιμοποιώ όρους, γιατί, χωρίς να ξέρω ποιος είναι ο Λοράν Γκοντέ ως συγγραφέας και τραβώντας –ξέρετε, με αυτή τη διαίσθηση που λειτουργεί στη δουλειά μας- το βιβλίο από το «βουναλάκι» που σχηματίζεται κάθε μέρα στο γραφείο, έπεσα σ’ ένα κείμενο από αυτά που ναι μεν θα μπορούσαν να εκτιμηθούν με τους προαναφερθέντες όρους, αλλά που αν γινόταν κάτι τέτοιο θα έχαναν τη μισή από τη γοητεία τους.
Το διάβασμα του βιβλίου του Γκοντέ [...] σου δίνει το ευάρεστο εκείνο συναίσθημα που έχεις όταν είσαι παιδί και ανεβαίνεις τους λόφους της άμμου για να γυρίσεις σπίτι σου, ύστερα από ένα έξοχο καλοκαιρινό μπάνιο.
Αυτός είναι ο ήλιος του νότου του Γκοντέ, ο οποίος στη συνέχεια μπαίνει στις δραστηριότητες της οικογένειας και της μικρής κοινωνίας όπου ζεις, πλάθοντας τους μεγάλους θρύλους των τοπικών πολιτισμών.
Τι θέλω να πω; Ότι είναι πολύ πιο ευχάριστο να απολαμβάνεις ένα τέτοιο βιβλίο με τις δικές σου παραστάσεις και τα δικά σου μάτια, παρά να ανατρέχεις σε μονομανιακές κριτικές που δεν δείχνουν αγάπη, αλλά επικίνδυνο εθισμό στο αντικείμενο.  

Το Κάτω από τον ήλιο του Νότου έχει όλα τα στοιχεία ενός έπους. Ο ισχυρός και εμβληματικός γεννήτορας, το αίμα που σφυρηλατεί δεσμούς, η ανάγκη της επιβίσως που γίνεται νόμος. [...]
Ο ζωογόνος μα και φονικός ήλιος, η λατρεία της μάνας γης και του καρπού της ελιάς, η συνεχής επιστροφή στον ίδιο πάντα τόπο, η συμβολική ένωση γύρω από το οικογενειακό όνομα, είναι μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν τον πυρήνα του βιβλίου του Γκοντέ.
[...] έντονο συγκινησιακό φορτίο και προσεγμένη δομή του μυθιστορήματος – προτερήματα στα οποία, μεταξύ άλλων, οφείλει τη βράβευσή του με το Goncourt 2004.  

Τι λαχταρά ένας αναγνώστης βιβλίων [...]; Να διαβάσει ένα βιβλίο που να τον συγκλονίζει τόσο, που να μην μπορεί να σταματήσει να το διαβάζει. Το νέο βιβλίο του Λοράν Γκοντέ «Κάτω από τον ήλιο του Νότου» [...] πληροί αυτή τη μοναδική, ταπεινή απαίτηση του αναγνώστη. [...]
Το βιβλίο, που κέρδισε το μεγάλο γαλλικό βραβείο Goncourt 2004, είναι από τα βιβλία αυτά, που τα διαβάζεις στο ταξί, όχι γιατί είναι ευκολοδιάβαστα, αλλά γιατί δεν μπορείς να περιμένεις να βρεις ελεύθερο χρόνο να συνεχίσεις. Αν αυτό δεν είναι επιτυχία, τότε τι είναι; Οι πωλήσεις; Ελάτε τώρα!  

Καλογραμμένο βιβλίο, που για τον έλληνα αναγνώστη έχει ένα πρόσθετο ενδιαφέρον: αν πραγματοποιήσει μια μικρή αλλαγή στα ονόματα και μετατρέψει τα ιταλικά σε ελληνικά, θα δει την ιστορία να εκτυλίσσεται σε ένα ελληνικό μικρό παραθαλάσσιο χωριό. Ο αγώνας για επιβίωση, ο καυτός ήλιος, η γαλάζια θάλασσα, τα σκληρά ήθη, η βαθιά ριζωμένη έννοια της οικογένειας και της «κοινότητας», η ελιά και ο καρπός της, όλα παραπέμπουν ευθέως στην Ελλάδα. Η δομή του βιβλίου, η γραφή, ο εμπνευσμένος μύθος, η σωστή διάρθρωση των χαρακτήρων και το «τρυφερό» βλέμμα του συγγραφέα, είναι σίγουρο ότι θα ικανοποιήσουν τον αναγνώστη, όπως ικανοποίησαν και την επιτροπή, που απένειμε στο βιβλίο το βραβείο Goncourt (το ύψιστο γαλλικό λογοτεχνικό βραβείο) για το 2004.