Το Καπλάνι της βιτρίνας αποτελεί έργο-σταθμό για την ελληνική παιδική και εφηβική -και όχι μόνο- λογοτεχνία. Γραμμένο το 1963, όταν η Άλκη Ζέη ζούσε στη Μόσχα ως πολιτικός πρόσφυγας, αποτελεί το πρώτο μυθιστόρημα μιας εμβληματικής μορφής της νεοελληνικής λογοτεχνίας, έχει αναθρέψει γενιές αναγνωστών, είναι μεταφρασμένο σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες, κυκλοφορεί σε πολλές χώρες και έχει αποσπάσει πλήθος σημαντικών διακρίσεων.

Πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα με πρωταγωνίστριες δύο αδελφές, δύο μικρά κορίτσια που περνούν τα καλοκαίρια τους στο Μαλαγάρι της Σάμου (η συγγραφέας το άλλαξε σε Λαμαγάρι στο βιβλίο και μάλλον έτσι έγινε πιο γνωστό) σ’ ένα σπίτι που σφύζει από ζωή. Ήρωες τα παιδιά του χωριού, οι γονείς, ο παππούς, η θεία Δέσποινα, η υπηρέτρια η Σταματούλα, ο εξάδελφος Νίκος. Ο Μεταξάς επιβάλλει δικτατορία το καλοκαίρι του 1936 και όλα αλλάζουν. Λέξεις σβήνονται από το λεξιλόγιο του σπιτιού, ο Νίκος εξαφανίζεται, μυστικά πρέπει να κρατηθούν, το ψιλικατζίδικο της γειτονιάς μετατρέπεται σε κέντρο αντίστασης… Η παιδική αφέλεια, η αθωότητα, η συγκίνηση και το χιούμορ πρωταγωνιστούν και δηλώνουν ότι η φιλία, η ανθρωπιά και η δημοκρατία είναι αξίες ανεκτίμητες.
Στο αριστουργηματικό αυτό έργο της, η Άλκη Ζέη  φωτίζει με τον δικό της μοναδικό τρόπο τα ιστορικά γεγονότα και περιγράφει την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής, όπως τη βίωσε η ίδια στην τρυφερή παιδική της ηλικία με ρεαλισμό και ενάργεια, αλλά και μια ανάλαφρη περιπαικτική διάθεση, απόρροια της παιδικότητάς της.

Με το Καπλάνι της βιτρίνας η Άλκη Ζέη καθιερώθηκε ως πρωτοπόρος της παιδικής λογοτεχνίας. Όπως αναφέρει η κριτικός Μαρίζα Ντεκάστρο: «Η Άλκη Ζέη παραβίασε και κατέρριψε πολλά στεγανά, και πρώτα απ’ όλα τον μύθο και την άποψη ότι τα κοινωνικά και πολιτικά που συμβαίνουν στον κόσμο ξεπερνούν την αντίληψη των παιδιών. Δεν έκανε λοιπόν μια τομή, όπως δηλώνει συχνά, αλλά πολλές, προάγοντας, μαζί με άλλους συγγραφείς που ακολούθησαν μετέπειτα, το κοινωνικό μυθιστόρημα για παιδιά».

Το αγαπημένο μυθιστόρημα μικρών και μεγάλων, που διασκευάστηκε με τεράστια επιτυχία για το θέατρο από την ηθοποιό, σκηνοθέτη και θεατρολόγο Ανδρομάχη Χρυσομάλη και ανέβηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα την περίοδο 2015-2016 και στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ζωντανεύει ξανά φέτος στο Θέατρο Αμαλία (Αμαλίας 7, Θεσσαλονίκη), από την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019, και κάθε Κυριακή στις 11:30 το πρωί. Η άρτια καλλιτεχνικά και αισθητικά παράσταση, αντάξια του κλασικού πλέον μυθιστορήματος, με έντεκα ταλαντούχους ηθοποιούς και καταξιωμένους συντελεστές, με προβολές 3D και video art, με ένα ονειρικό σκηνικό από τον κορυφαίο σκηνογράφο και ενδυματολόγο Γιάννη Μετζικώφ και την εξαίσια μουσική του Μιχάλη Αβραμίδη θα μας μεταφέρουν στο καλοκαίρι του 1936 και στο «Λαμαγάρι» των παιδικών χρόνων της Άλκης Ζέη και κυρίως στα συναισθήματα, την ψυχή και την αθωότητα των δυο μικρών κοριτσιών, της Μέλιας και της Μυρτώς, χαρτογραφώντας το καλοκαίρι του 1936. Μια παράσταση που αναμένεται να συγκινήσει ακόμα περισσότερους θεατές, αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι της στις ψυχές των παιδιών και των ενηλίκων.

Η Άλκη Ζέη δήλωσε για την παράσταση:

«Πήγα με πολλή αγωνία να δω Το καπλάνι της βιτρίνας διασκευασμένο στο θέατρο. Έριξα μια ματιά στην πλατεία. Δίπλα μου καθόντανε τα παιδιά και τα εγγόνια μου και λίγο πιο πέρα ξαδέλφια, ανίψια και μικρανίψια. Την ένιωθα την ανυπομονησία τους. Άνοιξε η αυλαία, μα δεν έβλεπα θέατρο. Είδα τον εαυτό μου μικρό κοριτσάκι και την αδελφή μου, τον παππού, τις θείες, τους μικρούς φίλους και τον μεγαλύτερο ξάδελφό μας. Στο βάθος το αγαπημένο μου Μαλαγάρι, τη θάλασσα με τα κύματα και κάπου ψηλά το Καπλάνι να με κοιτάζει με το γαλάζιο του μάτι. Το μικρό κοριτσάκι –δηλαδή εγώ– να φορεί το φουστανάκι μου, να μιλάει και να κινείται όπως εγώ κι αδελφή μου το ίδιο. Και ρίγη με τη δικτατορία, όχι την τελευταία, τότε… του Μεταξά και τις μισητές στολές νεολαίας και τα βιβλία που καίγονταν.
Μόνο σαν υποκλίθηκαν οι ηθοποιοί βγήκα από το όνειρο και βούρκωσα και γύρω οι δικοί μου μα κι όλος ο κόσμος έμεινε για μια στιγμή βουβός κι ύστερα ξέσπασε σε χειροκροτήματα.
Δεν ξέρω ποιος συγγραφέας είχε τέτοια τύχη να ξαναζήσει τα παιδικά του χρόνια. Πρέπει να έβαλαν πολλή αγάπη και πολύ κόπο όλοι οι συντελεστές ανεξαιρέτως.
Τους ευχαριστώ λοιπόν γι’ αυτό το αξέχαστο ταξίδι».

Συντελεστές
Θεατρική διασκευή/σκηνοθεσία: Ανδρομάχη Χρυσομάλη
Σκηνικά - Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Μιχάλης Αβραμίδης
Στίχοι τραγουδιού: Ανδρομάχη Χρυσομάλη
Προβολές 3D και Video Art: Σπύρος Ρασιδάκης, Αλέξανδρος Τσερέπας
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαργαρίτα Νασιούλα
Επιμέλεια κίνησης: Ιωάννα Μήτσικα
Βοηθός σκηνογράφου: Λίνα Καρανικολάου
Κατασκευή σκηνικών: Παναγιώτης Λαζαρίδης, Βασίλης Σακκής
Παίζουν οι ηθοποιοί: Σπύρος Σαραφιανός, Γιάννης Χαρίσης, Μαρία Γουσίου, Μαρία Κοκκινίδου, Άσπα Μπατατόλη, Βαγγέλης Μάγειρος, Μαργαρίτα Νασιούλα, Αγγελική Περγαμηνού, Σοφιανός Πεσιρίδης, Μαρία Βαή

Πληροφορίες
Διάρκεια: 2 ώρες με διάλειμμα
Πρεμιέρα: Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2019, στις 11:30 π.μ.
Παραστάσεις: Κάθε Κυριακή στις 11:30 και πρωινές παραστάσεις για σχολεία στις 10:00 π.μ.
Τηλέφωνα για ομαδικές κρατήσεις και σχολεία: 6986 691690 / 6940 348432
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ για ενήλικες – 10 ευρώ για παιδιά – 7 ευρώ μαθητικό