«Εάν διαβάζετε τα αστυνομικά μυθιστορήματά μου με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Τζον Ρέμπους, τότε πιθανότατα έχετε καταλάβει ότι είμαι μουσικόφιλος. Από την ηλικία των δώδεκα ετών ήθελα να είμαι μέλος ενός συγκροτήματος – τραγουδιστής, κατά προτίμηση. Πράγματι, στην εφηβεία μου προσπάθησα να μάθω πιάνο και κιθάρα, αλλά δεν τα κατάφερα. Δεν είχα ούτε το ταλέντο ούτε την υπομονή. Αντ’ αυτού, λοιπόν, πηγαίνω συστηματικά σε συναυλίες και αγοράζω δίσκους. Και όποτε επισκέπτομαι μια χώρα, αναζητώ πάντα τη μουσική της παραγωγή. Για παράδειγμα, ενώ έκανα περιοδεία στην Ελλάδα παρουσιάζοντας ένα από τα βιβλία μου, κάποιος δημοσιογράφος μου μίλησε για τη μουσική της Κρίστης Στασινοπούλου και του Στάθη Καλυβιώτη. Αγόρασα έναν δίσκο τους και οι δημιουργίες τους μου άρεσαν πραγματικά – μάλιστα, τους ακούω ακόμη, όπως και άλλους μουσικούς για τους οποίους έμαθα κατά τη διάρκεια άλλων περιοδειών».

Αυτά ανέφερε o Ian Rankin στον πρόλογο της επετειακής έκδοσης στα ελληνικά του βιβλίου Οι καταρράκτες. Το πάθος του για τη μουσική είναι τέτοιο, που θα περίμενε κανείς ότι τα αγαπημένα του συγκροτήματα θα εμφανίζονταν στα μυθιστορήματα με τον Τζον Ρέμπους. Οι προτιμήσεις του όμως δεν συμπίπτουν με εκείνες του ήρωά του, αφού τους χωρίζει μια ολόκληρη γενιά. Στα πρώτα βιβλία με πρωταγωνιστή τον Ρέμπους ο επιθεωρητής ακούει κλασική μουσική και τζαζ, καθώς όμως ο συγγραφέας τον γνωρίζει καλύτερα, αναθεωρεί και ανανεώνει σε κάποιον βαθμό τη δισκοθήκη του. Η εμφάνιση του νεότερου χαρακτήρα της Σιβόν Κλαρκ έδωσε στον Rankin τη δυνατότητα να εισαγάγει και συγκροτήματα που ταίριαζαν περισσότερο στις προσωπικές του προτιμήσεις: η Σιβόν Κλαρκ (άρα και ο Rankin) θα επέλεγε να ακούσει Cocteau Twins και Belle & Sebastian παρά Van Morrison και Jethro Tull.
Ο Rankin αξιοποιεί τη μουσική για να μας δώσει πληροφορίες για τον χαρακτήρα του Τζον Ρέμπους: «Οι μουσικές προτιμήσεις κάθε ανθρώπου λένε πολλά για το άτομό του… Αν είσαι καινούργιος στο σύμπαν των βιβλίων του Ρέμπους, μπορείς μέσα από τις μουσικές του επιλογές να καταλάβεις την ηλικία, την κοινωνική θέση, την προσωπικότητά του».
Ο Leonard Cohen ή ο Muddy Waters, για παράδειγμα, ταιριάζουν στην κυκλοθυμική, ενδοσκοπική πλευρά του επιθεωρητή, ενώ οι Rolling Stones της μέσης περιόδου μαρτυρούν ότι ο Ρέμπους ανήκει στην εργατική τάξη, πιστεύει ότι είναι επαναστάτης, και δηλώνουν υπόρρητα την ηλικία του. Ο επιθεωρητής κλίνει προς μουσικούς που, όπως κι εκείνος, είναι επιζήσαντες. Όπως είπε κάποιος κάποτε, τα μόνα πλάσματα που θα επιζήσουν έπειτα από πυρηνικό πόλεμο θα είναι οι σκορπιοί… και ο Keith Richards.
Πολλοί από τους αγγλικούς τίτλους των βιβλίων με τον Ρέμπους έχουν πάρει το όνομά τους από τους αγαπημένους δίσκους του Rankin. Τα Black & Blue, Beggars Banquet (στα ελληνικά: Επικίνδυνες αποστολές στο Εδιμβούργο για τον επιθεωρητή Ρέμπους) και Let it Bleed οφείλουν την ονομασία τους σε δίσκους των Rolling Stones· το Dead souls ονομάστηκε έτσι από ένα τραγούδι των Joy Division. Ο Rankin συνεργάστηκε με τον Σκοτσέζο τραγουδιστή της φολκ Jackie Leven και σε δύο βιβλία του χρησιμοποίησε τους τίτλους δύο τραγουδιών του. Το ένα ήταν το «Standing in another man’s rain», αν και ο τίτλος του βιβλίου τελικά έγινε Standing in another man’s grave (στα ελληνικά: Στον τάφο κάποιου άλλου) – ο Ρέμπους, έπειτα από μια κηδεία, παράκουσε στο ραδιόφωνο έναν στίχο.
Τα μυθιστορήματα με ήρωα τον Τζον Ρέμπους είναι ένα ταξίδι στη μουσική των τελευταίων 50 ετών. Τα παλιά αγαπημένα τραγούδια του Ρέμπους, που τα ακούει από βινύλιο στο σπίτι ή από CD στο παλιό του Saab, και τα σύγχρονα συγκροτήματα που παίζουν στο ραδιόφωνο όσο οι επιθεωρητές βρίσκονται στα αυτοκίνητά τους είναι το soundtrack της ζωής μας. Ακόμα και οι Dancing Pigs, η new wave μπάντα του Rankin από τα φοιτητικά του χρόνια, κάνει ένα σύντομο πέρασμα από το Black & Blue.

To top 10 του Ian Rankin
«Double Barrell», Dave and Ansell Collins
«Rage man», Mogwai
«Solid air», John Martyn
«Atmosphere», Joy Division
«Snow in San Anselmo», Van Morrison
«You can’t always get what you want», The Rolling Stones
«The boy with the Arab strap», Belle and Sebastian
«Linseed oil», Jackie Leven
«Love song from Apache», Coleman Hawkins
«Silver machine», Hawkwind

To top 10 του Ρέμπους
«Paint it, black», The Rolling Stones
«Silver machine», Hawkwind
«Paranoid», Black Sabbath
«Substitute», The Who
«Here comes the night», Them
«Don’t let me be misunderstood», The Animals
«Living in the past», Jethro Tull
«Badge», Cream
«Oh well», Fleetwood Mac
«Broken down angel», Nazareth

Πηγή: https://www.ianrankin.net/ian-rankin/ian-rankin-news/2020/03/20/a-vinyl-guy-in-a-digital-world-2/