Ο διακεκριμένος ολλανδός δημοσιογράφος και συγγραφέας Χέιρτ Μακ [από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορεί επίσης το magnum opus του Στην Ευρώπη: Ταξίδια στον 20ό αιώνα] αναλύει πώς η Ευρώπη βρέθηκε στη θέση στην οποία είναι σήμερα. Ξεκινώντας από την ιδέα που γέννησε την ενωμένη Ευρώπη —τα εθνικά συμφέροντα να μην οδηγούν πλέον τις χώρες της Ευρώπης σε συνεχείς πολέμους—, καταγράφει τη χαλαρή ατμόσφαιρα που έως πρόσφατα επικρατούσε ανάμεσα στους ευρωπαίους ηγέτες, τις λίγο πολύ τυχαίες και επιπόλαιες αποφάσεις που λαμβάνονταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς να έχουν προβλεφθεί δικλείδες ασφαλείας και καταλήγει ότι η ευρωκρίση δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά κυρίως πολιτική.
Σήμερα από την Ευρώπη λείπει ένας πραγματικά μεγάλος και δυνατός ηγέτης που να μπορεί να λειτουργήσει σαν το «πρόσωπό» της. Τα μέτρα που λαμβάνονται είναι ανεπαρκή και καθυστερημένα. Οι χώρες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία) ουσιαστικά επωφελούνται από την κρίση και τηρούν στάση τιμωρίας προς τις «άτακτες» χώρες του Νότου, ενώ οι τράπεζες χαίρουν απόλυτης προστασίας εξασφαλίζοντας τα κέρδη τους και  τζογάροντας με τοξικά ομόλογα.
Η διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τη γνωρίζουμε τώρα, σύμφωνα με τον Μακ είναι πιθανή, αλλά ο συγγραφέας είναι βέβαιος ότι θα αντικατασταθεί από άλλες μορφές συνεργασίας.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Είναι όντως η κακοδιαχείριση των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων η κύρια αιτία αυτής της κρίσης; Όχι βέβαια, η Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόλις το 3 τοις εκατό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Αν είχαν αντιδράσει εγκαίρως, με σαφήνεια και νηφαλιότητα, τα ελληνικά προβλήματα, όσο σοβαρά κι αν ήταν, θα είχαν συγκρατηθεί, μέσα σ’ αυτή την τεράστια Ευρώπη. Θα χρειαζόταν να παρθούν μέτρα δύσκολα και οδυνηρά, για όλες τις πλευρές, αλλά η Ευρώπη θα είχε δείξει αποφασιστικότητα και θα είχε έτσι δημιουργήσει σαφήνεια και εμπιστοσύνη — καθώς και ένα καινούργιο μέλλον για τις δοκιμαζόμενες χώρες.

Γιατί, λόγου χάρη, δεν ακούς σχεδόν πουθενά ότι η εγκατάλειψη της νότιας πτέρυγας της Ευρώπης και η μέχρις εσχάτων τιμωρία χωρών όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και ίσως και η Ιταλία κι η Ισπανία, μακροπρόθεσμα θα έχει ασύλληπτες κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις; Όχι μόνο στις ίδιες τις χώρες, μα και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Πολύ εύκολα μπορεί να γίνουν χώρες πικραμένες, γεμάτες αισχρό λαϊκισμό, με μια νεολαία που δεν βλέπει πια κανένα μέλλον.

Γιατί είναι κυρίως η γενιά που τώρα εισέρχεται στην κοινωνία των μεγάλων που θα πέσει θύμα αυτής της κρίσης. Αυτό επίσης βγάζει μάτι στην προσέγγιση αυτής της κρίσης· οι αποταμιευτές, οι συνταξιούχοι, οι άνθρωποι που έχουν κάποια χρήματα αντιμετωπίζονται ποικιλοτρόπως με το γάντι. Δικαίως, γιατί είναι προσωπική καταστροφή όταν εξατμίζονται οι καταθέσεις σου. Αλλά το τίμημα γι’ αυτή την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική πληρώνεται από τους νέους, οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από μια ύφεση. Εδώ επίσης έχει χαθεί η ισορροπία, αυτή τη φορά ανάμεσα στις γενιές.