περισσότερα

Η μυθιστορηματική βιογραφία είναι ένα υβριδικό είδος, το οποίο απαιτεί λεπτές ισορροπίες και περίτεχνους χειρισμούς καθώς ο συγγραφέας καλείται να ενσωματώσει αρμονικά τα ιστορικά στοιχεία της ζωής του βιογραφούμενου προσώπου με τη μυθοπλασία, κατά τέτοιο τρόπο ώστε από τη μια να κρατήσει ζωηρό το ενδιαφέρον του αναγνώστη και από την άλλη να μην ξεστρατίσει σε πράγματα και καταστάσεις που απέχουν από την πραγματικότητα.
Η Ζέφη Κόλια στο ιστορικοφανές μυθιστόρημά της επικεντρώνεται στις τελευταίες ημέρες του θρυλικού ζεύγους Πολ Λαφάργκ και Λώρας Μαρξ. Από την αρχή του βιβλίου είναι ευδιάκριτη η ενδελεχής έρευνα της συγγραφέως σε ιστορικά γεγονότα, που καλύπτουν το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα έως και τα πρώτα χρόνια του 20ού. Το μεταίχμιο μιας εποχής, η βίαιη μετάβαση ενός κόσμου στη βιομηχανική εποχή, οι ιδέες και οι εξεγέρσεις (μεγάλες και μικρές) που πνίγηκαν στο αίμα, δεν συγκροτούν μόνο το ιστορικό περίγραμμα του κειμένου, αλλά διαμορφώνουν και τον αφηγηματικό ορίζοντα και, εν πολλοίς, το ψυχολογικό υπόστρωμα των ηρώων.
Η Κόλια θέτοντας στο κέντρο της ιστορικής μυθοπλασίας της τη Λώρα Μαρξ (1844-1911), δεύτερη κόρη του Καρλ Μαρξ και της βαρόνης Τζένης φον Βεστφάλεν, και τον Πολ (Πάμπλο) Λαφάργκ (1842-1911), τον «αιώνιο επαναστάτη» Κρεολό, συγγραφέα του διάσημου βιβλίου «Δικαίωμα στην τεμπελιά», παρακολουθεί μέσα από την ιστορία του ζευγαριού ―και την κοινή τους πορεία από την ερωτική τους γνωριμία― την ιστορία των ιδεών και των κινημάτων, παραθέτει περιστατικά της καθημερινότητας, ατομικές και συλλογικές τραγωδίες, στήνοντας εν τέλει μια τοιχογραφία εποχής, ενώ από τις σελίδες της παρελαύνουν δεκάδες προσωπικότητες που καθόρισαν την παγκόσμια ιστορία.
Με αφορμή τη διπλή αυτοκτονία του ζεύγους Λαφάργκ/Μαρξ, τον χειμώνα του 1911, η συγγραφέας παραθέτει κομβικά γεγονότα της ζωής τους, προσπαθεί να ψυχογραφήσει τους (τόσο διαφορετικούς) χαρακτήρες τους, γοητεύεται (εμφανώς) από τις πολύτροπες προσωπικότητές τους, δηλαδή την ψυχρή και πανέμορφη Λώρα της αριστοκρατικής καταγωγής, που η ζωή της εναλλάσσεται από την απόλυτη ένδεια στην πολυτέλεια (κάτι που της είναι αδύνατον να αντισταθεί) κι από τον μαυριδερό και ανυπότακτο, αλλά σπινθηροβόλο και εξωτικό Λαφάργκ (που κουβαλάει όπου πηγαίνει τον αέρα των Τροπικών) με την εγγενή τρέλα και επαναστατικότητα.
Γύρω τους κινούνται σαν φιγούρες ενός σκοτεινού χοροδράματος τα πρόσωπα της οικογένειας Μαρξ, ο μόνιμα προβληματισμένος και σε πνευματική αναζήτηση Κάρολος, η ακατάβλητη Τζένη, οι αδερφές της Λώρας, ο «άγιος» (πάντα διαθέσιμος να βοηθήσει οικονομικά) Φρ. Ενγκελς.
Η τραγική μοίρα της οικογένειας των Μαρξ σημαδεύει την πορεία του καλοκουρδισμένου αυτού μυθιστορήματος, απλώνοντας τη βαριά σκιά της καθ΄όλη την (τριτοπρόσωπη κι εδώ) ρέουσα και συνεκτική αφήγηση.

lifo.gr

Χαίρομαι αφάνταστα όταν βλέπω Έλληνες συγγραφείς, δημιουργούς της γενιάς μου, να προβαίνουν σε θεματικές υπερβάσεις, αγκαλιάζοντας ένα σύμπαν πιο οικουμενικό (δηλαδή λιγότερο ελληνικό). Θεωρώ, ότι ζώντας στον εικοστό πρώτο αιώνα, μέσα σε μια παγκόσμια κοινότητα χωρίς όρια και ταμπού, έχουμε την απενοχοποιημένη επιλογή, ως μυθιστοριογράφοι, να πραγματευόμαστε και κομμάτια της παγκόσμιας ιστορίας, κομμάτια που δημιουργούν γέφυρες διαλόγου με την ξένη λογοτεχνία. Αυτό κάνει η Ζέφη Κόλια στο καινούργιο της μυθιστόρημα: παίρνει την οικογένεια των Μαρξ και ξεδιπλώνει με μαεστρία τη βιογραφική μυθιστορία ενός σπουδαίου ζευγαριού επαναστατών, για τους οποίους ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Με φόντο μερικά από τα σπουδαιότερα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του σοσιαλιστικού κινήματος από τα μέσα του 19ου ως τις αρχές του 20ού αιώνα, είναι ένα ταξίδι που μας μεταφέρει από τη Βικτωριανή Αγγλία, την Πρωσία και την Κούβα, μέχρι το Παρίσι της Μπελ Επόκ, του Μονπαρνάς και της Μονμάρτ. Όλα αυτά με κομψότητα και χάρη από μια συγγραφέα που εδώ και χρόνια υπηρετεί αθόρυβα την καλή λογοτεχνία, και που με αυτό το βιβλίο κάνει το πιο φιλόδοξο ίσως άλμα στη μέχρι τώρα πορεία της. Ενδεχομένως το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα της χρονιάς so far.

diastixo.gr

bookbar.gr