[…] Επιχειρεί ένα επίπονο αλλά γοητευτικό, συνάμα, εγχείρημα: αυτό της ιχνηλάτησης της πνευματικής πορείας ανθρώπων που, σε μια μακρά περίοδο εθνικισμού, πατριωτικής ρητορείας, ποιητικής έξαρσης και εθνικής περιχαράκωσης –όπως ήταν κυρίως η περίοδος από το 1830 ως το τέλος του 19ου αιώνα– πηγαίνουν αντίθετα προς το κυρίαρχο πνεύμα του τόπου και της εποχής τους, προβάλλοντας εκσυγχρονιστικά πρότυπα μυθοπλασίας και ανάπτυξης. Ανθρώπων που, έχοντας ζήσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους και με συχνές μετακινήσεις στο εξωτερικό [...] είναι «εκ θέσεως» και όχι «εκ πεποιθήσεως» κοσμοπολίτες, γεγονός που τους δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να βιώσουν διαφορετικούς τρόπους σκέψης, οργάνωσης, και ζωής, εντελώς άγνωστους στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος. [...]  

[…] Το βιβλίο του Τζιόβα δεν είναι ούτε πρέπει να εκληφθεί ως μια «γενεαλογία του κοσμοπολιτισμού». Η πλούσια βιβλιογραφική τεκμηρίωση γύρω από τα πρόσωπα και τα έργα που τον απασχολούν, καθώς και η διαρκής τοποθέτησή τους μέσα σε μια συγκριτική προοπτική, κυρίως με την ευρωπαϊκή διανοητική και πολιτισμική ιστορία, προσφέρει αφορμές για προβληματισμό σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα: τις ειδολογικές επιλογές των συγγραφέων, τη συγκρότηση ενός αφηγηματικού χρονότοπου της νεοελληνικής πεζογραφίας που δεν συμπίπτει πάντα με τα εδαφικά όρια του έθνους-κράτους, τις ταξικές σχέσεις και το αστικό φαντασιακό, τη μνήμη και την αυτοβιογραφία, τη γλωσσική προπαγάνδα, την αντιρρητική πολιτισμική πρακτική, τις απόπειρες μεταρρύθμισης και κοινωνικής αναμόρφωσης. Ο Τζιόβας δεν ενδιαφέρεται τόσο για να αποτιμήσει αξιολογικά τη συμβολή των συγκεκριμένων συγγραφέων στη λογοτεχνία και την κριτική, όσο να ανοίξει τη συζήτηση γύρω από τον τρόπο που οι συγγραφείς αυτοί τοποθετήθηκαν στις προκλήσεις του καιρού τους, από την αποικιοκρατία μέχρι το σωφρονιστικό σύστημα, και από τον ρεαλισμό μέχρι τον ιδανισμό. Από αυτή την άποψη, και ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς με τις προτεινόμενες ερμηνείες, το βιβλίο αποτελεί μια καλή αφορμή για να σκεφτούμε πέρα από τα γραμμικά και ομοιογενή σχήματα που μας έχει κληροδοτήσει η προηγούμενη κριτική παράδοση, για να δούμε το λογοτεχνικό παρελθόν του 19ου αιώνα όχι σαν μια οικεία «εθνική περιουσία» αλλά σαν μια «ξένη χώρα» που περιμένει τους φιλέρευνους αναγνώστες να τη γνωρίσουν από την αρχή.