22 ερωτήσεις και απαντήσεις για το ’22

ΞΕΦΥΛΛΙΣΤΕ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ BROWSE

Περιγραφή βιβλίου

Η ελληνική ιστορία από το 1821 μέχρι σήμερα αποτελεί μια εναλλαγή τραγωδιών με ψυχοδράματα, επιτυχιών με αποτυχίες. Η Καταστροφή του 1922 ήταν ασφαλώς μια τραγωδία για τους πρωταγωνιστές της. Για την κυρίως Ελλάδα που τους υποδέχτηκε, οι πρόσφυγες αποτέλεσαν δώρο εθνοτικής ενότητας, ιδιαίτερα στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Το 1922 ήρθε από την Ασία ένα κύμα από εξελληνισμένους Έλληνες. Οι πρόσφυγες από τα παράλια και τον Πόντο, έχοντας αναπτυχθεί σε πολυεθνικό περιβάλλον, καλλιέργησαν τα ελληνικά τους στοιχεία ώστε, όταν έφτασαν στην Ελλάδα, να συνεισφέρουν στην εθνοτική της ενότητα σε μια εποχή που τα πολυεθνικά κράτη, τουλάχιστον στην Ελλάδα και στην Τουρκία, είχαν τελειώσει.

Το βιβλίο 22 ερωτήσεις και απαντήσεις για το ’22 αποτελεί προσπάθεια απλοποίησης ενός σύνθετου ιστορικού φαινομένου, το οποίο συνδυάζει πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και στρατιωτικές παραμέτρους. Η άφιξη 1.300.000 προσφύγων (και όχι μόνον Ελλήνων) σε μια χώρα με μόλις 5.450.000 πληθυσμό αποτέλεσε το μεγαλύτερο πρόβλημα ενσωμάτωσης σε όλη τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία.

1. Ποια η βάση της επανάκαμψης του ελληνισμούστη Μικρά Ασία;
2. Πώς επηρέασαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι την τύχη των Ελλήνων στη Μικρά Ασία;
3. Πώς δημιουργήθηκαν τα δύο πολιτικά στρατόπεδα τα οποία οδήγησαν στον Εθνικό Διχασμό;
4. Ποια η εικόνα της ελληνικής οικονομίας πριν και μετά την Καταστροφή;
5. Ποιες οι ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία και ποια η στάση των Συμμάχων πριν και μετά τις εκλογές του 1920;
6. Ποια υπήρξε η σημασία της εκστρατείας εναντίον της Άγκυρας και της αποτυχίας της για το μέλλον των ελληνικών δυνάμεων στη Μικρά Ασία;
7. Πώς κατέρρευσε η ελπίδα ανάκαμψης και πώς πραγματοποιήθηκε η προστασία της καταστροφή των Ελλήνων στη Μικρά Ασία;
8. Πώς πραγματοποιήθηκε η τουρκική επίθεση στις 26 Αυγούστου 1922 και η διάσπαση των ελληνικών δυνάμεων;
9. Υπάρχουν αντικειμενικές μαρτυρίες για τις ευθύνες των δύο αντιπάλων παρατάξεων σχετικά με τη Μικρασιατική Καταστροφή;
10. Ποιος ο ρόλος των μειονοτήτων και των προσφύγων στο πολιτικό σύστημα μετά το 1922;
11. Ποιες οι σχέσεις της βρετανικής εξωτερικής πολιτικής με την Ελλάδα μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου 1920
12. Ποια η σημασία της διάσκεψης της Λωζάννης για την Ελλάδα;
13. Ποια η σημασία του Ελληνοτουρκικού Συμφώνου Φιλίας του 1930;
14. Ποια η σημασία της Ανακριτικής Επιτροπής στις εσωτερικές έριδες των βενιζελογενών στρατιωτικών;
15. Ποιες οι οφειλές του ΚΚΕ στην Καταστροφή και το Μακεδονικό ζήτημα;
16. Ποια η αξία του βιβλίου των Μαραβελέκη- Βακαλόπουλου για το προσφυγικό;
17. Ποια η σημασία του έργου Λαοί και φυλαί της Μικράς Ασίας του Γεωργίου Κλεάνθη Σκαλιέρη;
18. Ποια ονόματα Μικρασιατών παραμένουν σημαντικά για την κατοπινή πρόοδο της Ελλάδας;
19. Ποιο από τα κείμενα για την Καταστροφή ξεχωρίζει;
20. Μία βασική βιβλιογραφία για την Καταστροφή;
21. Ποιες οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις και οι συνθήκες ελληνικής κατοχής της Θράκης;
22. ΣΑΝ ΕΠΙΛΟΓΟΣ. Ποια τα συμπεράσματα για τα αποτελέσματα της Καταστροφής;

Πληροφορίες

Συγγραφέας: Θάνος Μ. Βερέμης
Code: 978-618-03-2990-2
Σελίδες: 144
Ημερομηνία Έκδοσης: 2022-05-26
Διαστάσεις: 14 x 20,5
Cover: Soft

Σχόλια

Κριτικές...

Λεύκη Σαραντινού, Literature, 20/6/2022

literature.gr

Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, ΕΣΤΙΑ, 10/7/2022

Το ευσύνοπτο βιβλίο του γνωστού ιστορικού και Ομοτ. Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών κινείται σε περισσότερο οικείο γι’ αυτόν πεδίο, την περίοδο του Μεσοπολέμου. Το «περισσότερο» αναφέρεται στο προηγηθέν βιβλίο του με αντίστοιχες ερωτήσεις και απαντήσεις για το ’21 που κυκλοφόρησε πέρυσι από τον ίδιο εκδότη. Ο Μεσοπόλεμος είναι πράγματι η περίοδος για την οποία ο κ. Βερέμης έχει συγγράψει τη διδακτορική διατριβή του και το πεδίο στο οποίο έχει τις περισσότερες λοιπές μελέτες του. Το 1922 δεν είναι βεβαίως το μοναδικό αντικείμενο του βιβλίου, το οποίο πρέπει να υπογραμμισθεί ότι δεν απευθύνεται στο επιστημονικό κοινό, παρά μόνον δευτερευόντως. Στοχεύει κυρίως στο ευρύ κοινό το οποίο μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει απορίες και ερωτήματα επί του θέματος. Μάλιστα πρέπει να σημειωθεί ότι το ευρύ αναγνωστικό κοινό έχει κατά κάποιον τρόπο ετοιμασθεί για ερωτήματα από τα βιβλία της τρεχούσης μυθιστοριογραφίας με αντικείμενο

τη Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή και το δράμα των προσφύγων. Δεν θα περιγράψω τα 22 ερωτήματα διότι τότε θα πρέπει να αναλωθεί το σύνολο της παρούσης στήλης. Επισημαίνω ότι ο συγγραφέας προσπαθεί να είναι όσον το δυνατόν αντικειμενικός επί του θέματος και το επιτυγχάνει σε σημαντικό βαθμό ως προς το στρατιωτικό μέρος της ανάλυσής του, σχεδόν πλήρως ως προς τον βαθμό ευθυνών που πρέπει να αποδοθούν στις ξένες Δυνάμεις, κυρίως της Αντάντ έναντι της Ελλάδας. Εκείνο που υπογραμμίζεται επαρκώς είναι το γεγονός ότι το βάρος για την αποτυχία της εκστρατείας στη Μικρά Ασία πρέπει να αποδοθεί στη Βρετανία, που ενώ υποστήριξε τη μετάβαση εκεί του Ελληνικού Στρατού, δεν φρόντισε καθόλου για την οικονομική στήριξη της επιχείρησης η οποία το 1922 είχε φθάσει να κοστίζει στη φτωχή και δοκιμασμένη από δεκαετή πολεμική περίοδο Ελλάδα το ιλιγγιώδες ποσό του 1 εκατ. χρυσών δραχμών της εποχής. Αυτό δε άνευ δανειοδότησης και άνευ της δυνατότητας άντλησης των φορολογικών πόρων της περιοχής, που συλλέγονταν κατά συνέχεια από το Οθωμανικό κράτος. Στον τομέα των πολιτικών ευθυνών και της στάσης των πολιτικών προσώπων η θέση του συγγραφέα είναι περισσότερο συζητήσιμη, καθώς κρίνονται πρόσωπα και πράξεις (ιδίως ο Ι. Μεταξάς) και επί τη βάσει στοιχείων τα οποία δεν

ήταν δυνατόν να γνωρίζουν εν χρόνω. Τέλος, ο Γούναρης απορρίπτεται με πολύ «εύκολα» επιχειρήματα, τα οποία παραγνωρίζουν πολλές πλευρές της στάσης του ευπατρίδη Πατρινού πολιτικού. Σε ό,τι δε αφορά τον Ελευθέριο Βενιζέλο, αρχιτέκτονα της ιδέας της εκστρατείας, καλύπτονται κάποια στοιχεία και υπερτονίζονται άλλα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πολιτικά δεν υπερκάλυπτε στο μέγεθός του τους αντιπάλους του κατά πολύ. Φυσικά και διέθετε την υπεροχή σε χειρισμούς και διπλωματική δεινότητα. Όμως και αυτός παρασύρθηκε σε λάθη και παρέβλεψε κάποιες παραμέτρους. Θεωρώ όμως απολύτως αδικαιολόγητη την καταφορά εναντίον του Βασιλέως Κωνσταντίνου, δοθέντος ότι μετά την επάνοδό του εκ της εξορίας το 1920 ήταν ήδη βαρύτατα ασθενής και σύρθηκε μέχρι την Κιουτάχεια σχεδόν ημιθανής. Ουδείς άνθρωπος σε τέτοια κατάσταση είναι δυνατόν να λάβει ουσιώδεις αποφάσεις! Ενδιαφέρουσα η βασική βιβλιογραφία που παρατίθεται και καλό έναυσμα για τον αναγνώστη που θα θελήσει να μάθει περισσότερα.

Δημήτρης Μουρατίδης, Σελιδοδείκτης, 23/9/2022

bibliodiktis.blogspot.com