περισσότερα
 

Πόσος αγώνας, πόσος κόπος, πόσο πάθος, πόση προσφορά, αναφωνείς τελειώνοντας την ανάγνωση του βιβλίου «Γιώργος Σεβαστίκογλου: Αγωνιστής του θεάτρου και της ζωής» της Κωνσταντίνας Ζηροπούλου, καθηγήτριας θεατρικών σπουδών στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο.  Μέσα από τις 487 σελίδες του η συγγραφέας παρουσιάζει την πορεία του από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα, τη στράτευσή του στην Αντίσταση από τις γραμμές του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, την εμπλοκή του στον Εμφύλιο, την καταφυγή του στη Σοβιετική Ένωση μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, τον επαναπατρισμό του στη δεκαετία του ’60, την αντίθεσή του στη δικτατορία των Συνταγματαρχών, την αυτοεξορία του στη Γαλλία, την επάνοδό του μετά τη Μεταπολίτευση και το ολόψυχο δόσιμό του στο θέατρο, μέχρι την τελευταία του πνοή.
Η Κωνσταντίνα Ζηροπούλου ξετυλίγει την ταραχώδη ζωή αυτού του ήρεμου θεατράνθρωπου, παραθέτοντας μαρτυρίες, ντοκουμέντα, κείμενα, επιστολές και δεκάδες φωτογραφίες. Και βέβαια, αυτό που διανθίζει κάθε κεφάλαιο είναι οι προσωπικές αφηγήσεις της γυναίκας του, συγγραφέως Άλκης Ζέη, με την οποία ενώθηκαν όχι μόνο με τα δεσμά του γάμου αλλά και με τον «αρραβώνα» για μια κοινωνία δίκαιη. Αυτός ο ρομαντικός αριστερός είχε την εξαιρετική τιμή να γίνει σεβαστός, θαυμαστός και αξιαγάπητος όχι μόνο από τον ιδεολογικό χώρο –όπου υπήρξε αιρετικός– αλλά και από το αντίπαλο στρατόπεδο με κορυφαία την αείμνηστη ηθοποιό Άννα Συνοδινού να δηλώνει: «Ο Σεβαστίκογλου δικαιούται τον τίτλο του αγνότερου ανθρώπου που γνωρίσαμε. Πολυπαιδεμένος, διανοούμενος, κομμουνιστής… στα σύννεφα!».
Η αφήγηση ξεκινάει από τις 12 Οκτωβρίου του 1913, όταν στη συνοικία του Μουχλίου, στο Φανάρι, γεννήθηκε ο Γεώργιος-Λέανδρος Σεβαστίκογλου, καταγόμενος από μεσοαστική οικογένεια Ελλήνων της Πόλης και τελειώνει με τις τελευταίες του μέρες τον Δεκέμβριο του 1990, τότε που, όπως γράφει η σύζυγός του, «δεν τον είδα ξανά να χαμογελάει». Το τελευταίο του χαμόγελο ήταν όταν οι ερασιτέχνες ηθοποιοί-μαθητές του στην Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού εισέβαλαν ένα πρωί στο δωμάτιο του νοσοκομείου όπου νοσηλευόταν με πάρκινσον, υποχρεώνοντάς τον να ανακαθίσει για να παρακολουθήσει την τελευταία πρόβα αυτοσχεδιασμού. 
Σε όποια σελίδα κι αν ανατρέξεις, θα σε συνεπάρουν οι στιγμές από την περιπετειώδη ζωή του σκηνοθέτη, θεατρικού συγγραφέα και ανανεωτή Σεβαστίκογλου. Ο σημερινός αναγνώστης θα εκπλαγεί διαβάζοντας ότι, μετά τη διαφυγή του ως μαχητή-οργανωτή του αντάρτικου θεάτρου από το βουνό στη Σοβιετική Τασκένδη (Ιούνιος του 1954), η αγαπημένη του συντρόφισσα Άλκη Ζέη κατάφερε έπειτα από πέντε χρόνια να φτάσει κοντά του κυνηγημένη κι εκείνη από το μετεμφυλιακό καθεστώς, βρίσκοντας καταφυγή στο Παρίσι.
Και ακόμα περισσότερο θα εκπλαγεί με τις αιματηρές συγκρούσεις του 1956 μεταξύ των πιστών του σταλινικού αρχηγού του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη και των φιλελεύθερων στελεχών, στους οποίους ανήκε ο νεαρός Σεβαστίκογλου. Ήταν η εποχή που οι ηττημένοι αντάρτες ζούσαν υπό στρατιωτικές συνθήκες σε συγκροτήματα-πολιτείες με τους Έλληνες –και όχι Σοβιετικούς– να απαιτούν πρωινό προσκλητήριο στις 6 η ώρα, όπως γινόταν επί αντάρτικου, ώστε να είναι σε ετοιμότητα να κατέβουν στην Ελλάδα για την τελική επανάσταση!
Ευτυχώς που με μεσολάβηση της Άννας Συνοδινού,  η οποία ανήκε στον κεντροδεξιό χώρο,  ο Σεβαστίκογλου επέστρεψε στην Ελλάδα στις 22 Μαρτίου του 1965. Νοίκιασαν με τη γυναίκα του ένα διαμέρισμα στο Παγκράτι και φτωχοζούσαν. Η Άλκη Ζέη έκανε μεταφράσεις από τα ρώσικα και εκείνος είχε κάποιες αμοιβές από τις σκηνοθεσίες, αλλά για να ζουν αξιοπρεπώς είχαν και τη βοήθεια της μητέρας του. Από κει και πέρα, αρχίζουν οι μεγάλες επιτυχίες με θεατρικά έργα, σπουδαίους ηθοποιούς, ταλαντούχους μαθητές, βραβεία, διακρίσεις και αναγνώριση. Ένα από τα κορυφαία του έργα ήταν η «Αγγέλα», έργο που έγραψε στη Μόσχα το 1957, αναδεικνύοντας το προσωπικό δράμα μιας Ελληνίδας υπηρέτριας σε αστικό σπίτι, στην ταράτσα του οποίου συναντιέται με τις άλλες «δούλες». Έργο που όταν παίχτηκε στην Ελλάδα συνάντησε διχασμένες κριτικές, με τους  κριτικούς συντηρητικών εφημερίδων να τον ψέγουν γράφοντας ότι δεν ήταν αντιπροσωπευτική ηρωίδα της σύγχρονης τότε Ελλάδας των πολυκατοικιών.
Ένα βιβλίο ντοκιμαντέρ βιωμάτων και εργογραφίας για έναν από τους ξεχωριστούς πρωταγωνιστές του νεότερου θεατρικού μας κόσμου.