Η Catriona Ward, με αφορμή το τρομακτικά σκοτεινό και θαυμάσια πολυεπίπεδο θρίλερ της Το τελευταίο σπίτι της οδού Νίντλες, απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με τη διαδικασία της συγγραφής, τις συγγραφικές καταβολές της, τη «γέννηση» της Ολίβια και πολλά άλλα…

Το τελευταίο σπίτι της οδού Νίντλες είναι γεμάτο εκπλήξεις και ανατροπές. Όλα αυτά τα είχατε σχεδιάσει εκ των προτέρων ή είναι αποτέλεσμα επεξεργασίας μετά τη συγγραφή του βιβλίου;
Ήξερα πού έπρεπε να καταλήξει το βιβλίο, γι’ αυτό έγραφα μανιωδώς με στόχο να πετύχω το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Ήταν σαν να υφαίνεις έναν τεράστιο ιστό αράχνης: Κάθε νήμα ήταν ζωτικής σημασίας, αλλά συνδεόταν με εκατοντάδες άλλα, και κάθε αλλαγή επηρέαζε το σύνολο. Υπήρξαν φορές που ένιωσα ότι ήταν ακατόρθωτο. «Αν μπορέσω να το κάνω αυτό, τότε θα είναι ό,τι καλύτερο έχω πετύχει» σκεφτόμουν. Δοκιμάστηκα περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο, τόσο σε τεχνικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο, ερευνώντας σε βάθος τις ψυχικές διαταραχές. Επίσης, συμπεριέλαβα πολλά ασυνήθιστα στοιχεία, όπως, για παράδειγμα, μια γάτα που μιλάει. Και κάποιες από τις πιο απολαυστικές ανατροπές τις ανακάλυψα γράφοντας.

Η Ολίβια, η σνομπ γάτα, είναι ένας χαρακτήρας του βιβλίου σας που γίνεται εξαρχής ο αγαπημένος των αναγνωστών. Είναι δημιούργημα της φαντασίας σας ή την πλάσατε βασισμένη σε μια υπαρκτή γάτα;
Όταν ήμουν μικρή, είχα μια μαύρη γάτα που την έλεγαν Βέλβετ. Είχε γεννηθεί στην Κένυα και μας ακολούθησε σε όλες μας τις μετακομίσεις στη Μαδαγασκάρη, τις ΗΠΑ, την Υεμένη, το Μαρόκο και τελικά τη Βρετανία, όπου πέθανε σε ηλικία 19 ετών. Κάθε φορά που άνοιγα ένα βιβλίο, με πλησίαζε και καθόταν κουλουριασμένη δίπλα μου. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος των παιδικών μου χρόνων διαβάζοντας, οπότε περάσαμε πολύ χρόνο μαζί. Παρ’ όλα αυτά νομίζω πως η Ολίβια είναι μοναδική. Ενώ σχεδίαζα το βιβλίο, εμφανίστηκε από το πουθενά, όπως κάνουν συνήθως οι γάτες. Και είχε άποψη για τα πάντα.

Το τελευταίο σπίτι της οδού Νίντλες είναι αρκετά διαφορετικό από τα δύο προηγούμενα μυθιστορήματά σας. Γιατί αποφασίσατε να γράψετε ένα σύγχρονο γοτθικό θρίλερ;
Γεννήθηκα στις ΗΠΑ, όπου κι έζησα για ένα διάστημα. Στο βιβλίο αυτό ήθελα να εξερευνήσω το αμερικάνικο υπόβαθρό μου, την έλξη που ασκούν πάνω μου οι κατά συρροή δολοφόνοι και τα άγρια δάση της πολιτείας της Ουάσινγκτον. Ένιωσα ότι ήταν καιρός να ξεπεράσω τα όριά μου ως συγγραφέα και να μετουσιώσω την αγάπη μου για τον γοτθικό κόσμο σε κάτι παράξενο και εντελώς διαφορετικό.

Θέλατε από μικρή να γίνετε συγγραφέας;
Καθόλου. Έχοντας ζήσει νομαδικά τα παιδικά μου χρόνια, σπούδασα αγγλική φιλολογία στην Οξφόρδη και στη συνέχεια πήγα στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσω υποκριτική. Ήταν σκέτη καταστροφή! Είναι πολύ δύσκολο να είσαι ηθοποιός, καθώς τις περισσότερες φορές θα πρέπει να αντιμετωπίσεις την απόρριψη. Ήμουν και χάλια στις οντισιόν… Ήταν κάτι που τελικά δεν μπορούσα να κάνω. Επέστρεψα στο Λονδίνο κι έπιασα δουλειά σε ένα ίδρυμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εκεί έγραφα λόγους και άρθρα, και αυτή η διαδικασία με έκανε να σκεφτώ πως θα ήθελα να γράψω κάτι δικό μου. Το αποτέλεσμα; Έκανα αίτηση σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα δημιουργικής γραφής στο University of East Anglia.

Και πώς καταλήξατε στις ιστορίες φαντασμάτων και τα γοτθικά μυθιστορήματα;
Είναι μεγάλη ιστορία. Ένα από τα λίγα σταθερά πράγματα όταν ήμουν μικρή ήταν το διάστημα που περνούσαμε κάθε χρόνο σε μια αγροικία στο Ντάρτμουρ. Στα 13 μου, ένα αόρατο χέρι με έσπρωχνε κάθε βράδυ να σηκωθώ από το κρεβάτι. Ήταν ειλικρινά το πιο τρομακτικό πράγμα που έχω αισθανθεί ποτέ μου – ένας φόβος που βγαίνει από τα μύχια της ψυχής και δεν έχει καμία απολύτως θέση στον ορθολογικό κόσμο. Και αυτό συνέχισε να συμβαίνει επί τέσσερα συνεχή καλοκαίρια. Καθώς όμως τότε δεν είχαμε το Google, η μόνη εξήγηση ήταν ότι υπήρχε κάποιο φάντασμα. Πολύ αργότερα, όταν πια κόντευα τα 30, μίλησα με κάποιον επαγγελματία κι έμαθα για τις υπναγωγικές παραισθήσεις, που παρατηρούνται όταν κάποιος βρίσκεται στα πρόθυρα του ύπνου. Ακόμη μου συμβαίνουν, ωστόσο είναι πολύ ευκολότερο να διαχειριστείς κάτι όταν γνωρίζεις τι είναι.
Άντλησα από τις παραισθήσεις αυτές τη μνήμη του έντονου εκείνου φόβου κι όταν άρχισα να διαβάζω ιστορίες φαντασμάτων και γοτθικά μυθιστορήματα διαπίστωσα ότι βρήκα που ανήκε. Σκέφτηκα πως η δομή αυτή εμπεριέχει το συγκεκριμένο συναίσθημα. Αυτό ήταν που με έκανε να νιώσω μια βαθιά έλξη προς τον τρόμο, το γοτθικό μυθιστόρημα, τη λογοτεχνία του παράξενου. Όχι μόνο η ιδέα να αναπαραγάγω τον φόβο αυτό, αλλά και να τον μοιραστώ.

Ποιοι συγγραφείς αποτελούν πηγή έμπνευσης για εσάς και επανέρχεστε στα έργα τους;
Η Kelly Link κάνει το μαγικό να μοιάζει καθημερινό, και το αντίστροφο. Όταν διαβάζω τα βιβλία της, νιώθω ότι γίνομαι πιο πλούσια. Η Shirley Jackson αντιλαμβάνεται πως μερικές φορές εκείνα που προκαλούν τρόμο είναι τα μικρά, απλά πράγματα. Μεγαλώνοντας, ο Stephen King με εισήγαγε στον κόσμο του τρόμου. Τα βιβλία του με επηρέασαν πάρα πολύ και ακόμα και σήμερα παραμένουν ζωντανά μέσα μου.
Όλα τα καλά βιβλία περιέχουν τον τρόμο. Άλλωστε ένας μικρός πυρήνας του βρίσκεται στην καρδιά της ανθρώπινης ύπαρξης. Η γραφή που μεταδίδει τον τρόμο επιτελεί μια πράξη βαθιάς συνδιαλλαγής μεταξύ αναγνώστη και συγγραφέα, με την οποία ως δημιουργός γίνεσαι εξαιρετικά ευάλωτος. Ουσιαστικά ομολογείς ότι αυτό είναι κάτι που με φοβίζει πάρα πολύ και εάν σε φοβίζει κι εσένα, αγαπητέ μου αναγνώστη, τότε θα το αντιμετωπίσουμε μαζί. Ως ενήλικες, υποτίθεται ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε. Η λογοτεχνία του τρόμου είναι ένα μέσο να καταπιαστούμε με τον φόβο. Τουλάχιστον το είδος με το οποίο ασχολούμαι έχει έτσι μια ιδιότητα κατά κάποιον τρόπο θεραπευτική. Μπορεί να περπατάς μέσα στο σκοτάδι, όμως βγαίνεις από την άλλη πλευρά.

Θα μας δώσετε μια ιδέα για την υπόθεση του Sundial, του τέταρτου βιβλίου σας;
Μια μητέρα πηγαίνει με την έφηβη κόρη της στο εγκαταλελειμμένο πατρικό της στο Sundial, που βρίσκεται στις αχανείς εκτάσεις της ερήμου Μοχάβι, στη νότια Καλιφόρνια. Σκοπός αυτού του ταξιδιού είναι η σύσφιξη των σχέσεών τους. Ωστόσο καθεμιά τους πιστεύει ότι η άλλη σχεδιάζει να τη δολοφονήσει. Αν και ακούγεται δυσοίωνο, είναι ένα βιβλίο για τη συμπόνοια, τη θυσία, την περίπλοκη αγάπη που μπορεί να κρατάει ενωμένη μια οικογένεια.

Το υλικό για τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις αντλήθηκε από συνεντεύξεις της συγγραφέα στο site του βρετανικού εκδοτικού της οίκου Viper (18/3/2021) και στο περιοδικό The Bookseller (2/7/2021).