Νίκη Κώτσιου,
INDEX, Ιούλιος-Αύγουστος 2010
Το κείμενο, λεπτοδουλεμένο και περίτεχνο, παραπέμπει κατευθείαν στην υψηλή λογοτεχνία και αποπνέει τα σπάνια και μεθυστικά αρώματα αυθεντικής τέχνης. Τα πρόσωπα, περισσότερο σύμβολα παρά χαρακτήρες, ακροβατούν στην κόψη της αντοχής τους και ενίοτε αφήνονται να παρασυρθούν από δίνες που τους καταπίνουν και τους εξουθενώνουν ή άλλοτε ξεβράζονται ρημαγμένα έπειτα από τρικυμίες παθών που δεν αφήνουν περιθώρια για ανάνηψη.
Η αφήγηση, πυρετώδης στην Τζαστίν, μετρημένη στον Μπαλτάζαρ, ισορροπημένη τριτοπρόσωπη στον Μαουντόλιβ, κατασταλαγμένη στην οραματική Κλέα, αποδίδει πόθους και πάθη με τρόπο εμπνευσμένο.
Όμορφη και ρέουσα η καινούργια μετάφραση από τη Μαριάννα Παπουτσοπούλου που αναμετρήθηκε μ’ ένα δύσκολο έργο και κατόρθωσε να το αποδώσει με οξυμένη ευαισθησία και με σωστό γλωσσικό αισθητήριο έτσι ώστε να αποπνέει την παλαιική, απαράμιλλη γοητεία που χαρίζει στα κείμενα η πατίνα του χρόνου.
Κατερίνα Σχινά,
LIFO, 19/11/2009
Ο ηδονικός τους βίος
[…] σαγηνευτικό ύφος: νωθρό, στα όρια της εγκατάλειψης, παράτολμα βαθύ, ιλιγγιώδες λεξιλογικά […]. Με άφηναν άφωνη οι ιστορίες μέσα στις ιστορίες, σαν κούκλες ρωσικές, το παλίμψηστο των παραλλαγών, η δυσπιστία προς τη βεβαιότητα. Η αφήγηση συνεχώς διαφεύγουσα, υπαινικτική, ολισθηρή από πρόθεση –όπως και η ποίηση, εξάλλου, άλλο μέγα ανάγνωσμα της ηλικίας και της εποχής- κυλούσε εκμαυλιστικά, παρασύροντάς με τρυφερά στον κυματισμό της.
Κώστας Ακρίβος,
INDEX, Δεκέμβριος 2009-Ιανουάριος 2010
Ό,τι πιο μεθυστικό έχει γραφτεί για την πόλη της Αλεξάνδρειας την εποχή του μεσοπολέμου και των χρόνων που ακολούθησαν. Ένας λογοτεχνικός ύμνος στα κάλλη της, μα και στην οσμή από τη σαπίλα μιας παρηκμασμένης γραφικότητας που κατατρέχει την ιστορία της. Οι ήρωες αυτής της θρυλικής τετραλογίας υπάρχουν και δεν υπάρχουν. Αφουγκράζεσαι τα πάθη τους, τους ήχους των ηδονών τους, τις κραυγές της ανείπωτης φρίκης. Και την ίδια στιγμή αναρωτιέσαι εάν είναι γήινη η ομορφιά της Ιουστίνης, ο ορυμαγδός του Μπαλτάζαρ, ο θρήνος του Μαουντόβιλ, η αερική οπτασία της Κλέας.
Αν ο Καβάφης μάς τη χάρισε ερωτική και ο Τσίρκας την προσγείωσε ανθρώπινη και έντονα πολιτική, ο Ντάρελ επιφύλαξε για την Αλεξάνδρεια ένα άλλο σπάνιο δώρο: την αιωνιότητα. Και αυτό το κατάφερε γιατί η γραφή του γνωρίζει να περιγράφει παραστατικά και ταυτόχρονα να αφηγείται με ολοζώντανη διάθεση. Προπάντων, όμως, επειδή χειρίζεται με μαεστρικό τρόπο το χιούμορ καθώς το μπολιάζει στην τραγικότητα
Ένα έργο σταθμός στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ένα ανάγνωσμα αντίδοτο στη ρηχότητα και τη φτήνια πολλών «βιβλίων».
Θανάσης Μήνας,
ΔΙΑΒΑΖΩ, Φεβρουάριος 2010
Από το Κουαρτέτο στις Ακυβέρνητες Πολιτείες
Η πρόζα του Ντάρελ είναι αστραφτερή σαν την έρημο. Το λεξιλόγιό του είναι πλουσιοπάροχα φορτισμένο. Ο λόγος του είναι ποιητικός. Πιο σωστά, ο μυθιστοριογράφος Ντάρελ διατηρεί τις αρετές του ποιητή Ντάρελ.
ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής, 13/12/2009
[…] για το ελληνικό κοινό [το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο] είναι ένα έργο δεμένο βαθιά με την ταυτότητα του Ελληνισμού και την Ιστορία του. Με φόντο τη σχεδόν μαγική παρακμάζουσα Αλεξάνδρεια, το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο εκδίδεται ολόκληρο σε έναν τόμο και μέσα από μια γραφή εξαιρετική μεθάει τον αναγνώστη χτίζοντας ένα από τα πιο ευαίσθητα αλλά και εμπνευσμένα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Γεμάτο χιούμορ καταπιάνεται με το αιώνιο και το φθαρτό και εισδύει στα πιο μεγάλα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης.
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου,
ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ, 15.3.2012
Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από τη γέννηση του Λόρενς Ντάρελ (1912-1990), που κέρδισε με το έργο του μια περίοπτη θέση στην παγκόσμια λογοτεχνική σκηνή: θέση η οποία διατηρεί μέχρι και σήμερα τη λάμψη της, αφού ο συγγραφέας δεν έχει πάψει να παρακινεί το ενδιαφέρον των νεότερων γενεών, εμπνέοντας τόσο το ευρύ αναγνωστικό κοινό όσο και τους ειδικούς.
Παρά την εντυπωσιακή ποσοτικά συγγραφική του παραγωγή, ο Ντάρελ συνέδεσε άρρηκτα το όνομα και τη φήμη του με μία και μόνο σύνθεση: τη μυθιστορηματική τετραλογία του "Αλεξανδρινό Κουαρτέτο", που γράφτηκε μεταξύ 1957 και 1960 και είχε ως στόχο της την αναβίωση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην υπό βρετανική κυριαρχία Αίγυπτο, με κέντρο δράσης το πολιτικό, φυλετικό, γλωσσικό και πολιτισμικό μωσαϊκό της Αλεξάνδρειας.
Το "Αλεξανδρινό Κουαρτέτο" χτυπάει στην καρδιά του 20ού αιώνα και αγγίζει συγκινησιακά και τις ημέρες μας. Ας σημειωθεί πως το έργο προσφέρει μαζί με τα άλλα και μια γκάμα από αριστουργηματικά δουλεμένους ανδρικούς χαρακτήρες. Χαρακτήρες οι οποίοι σε αντίθεση με τα κάπως πεποιημένα και εγκεφαλικά πρόσωπα των γυναικών επιτρέπουν στην αφήγηση να λειτουργήσει σε αποκαλυπτικό βάθος και να ανασάνει με σπάνια ζωντάνια.
Ποιος είναι, όμως, ο άνθρωπος που έγραψε το "Αλεξανδρινό Κουαρτέτο";
Γόνος Βρετανών, γεννημένων στην Ινδία, ο Ντάρελ υπήρξε ευθύς εξαρχής ένα ελεύθερο, ανυπότακτο, όπως και εξαιρετικά ιδιόρρυθμο πνεύμα: εναντιώθηκε σθεναρά στο βρετανικό λογοτεχνικό κατεστημένο (ό,τι ονόμαζε "αγγλικό θάνατο"), παντρεύτηκε και χώρισε τέσσερις φορές κι έζησε, άλλοτε ως διπλωμάτης και άλλοτε ως ιδιώτης, σε όλο τον κόσμο: από το Παρίσι, το Βελιγράδι, την Αλεξάνδρεια και την Αργεντινή μέχρι την Κέρκυρα, την Κύπρο και τη Ρόδο.
Σοφία Νικολαΐδου,
ΤΑ ΝΕΑ (Βιβλιοδρόμιο), 20/7/2013
Είναι ογκώδες, αλλά διαβάζεται με πάθος. Δεν είναι καινούργιο, όμως είναι ολόφρεσκο. Το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Λόρενς Ντάρελ αποτελεί χορταστικό ανάγνωσμα. Τα περιέχει όλα: έρωτα, Ιστορία, πολιτική. Το έπος μιας πόλης (Αλεξάνδρεια) και μιας εποχής. Γραμμένο με διαολεμένο αφηγηματικό κέφι, πλοκή που σε γραπώνει, ανθρωπογνωστικό έρμα, ολοζώντανους ήρωες. Ένα βιβλίο-ορόσημο, που εξακολουθεί να αποτελεί απολαυστικό ανάγνωσμα. Ανεξίτηλες εικόνες, αφηγηματικός δόλος. Όταν το κλείνεις, το θυμάσαι καιρό μετά. Διαβάζεται με όλες τις αισθήσεις. Χτίζει έναν κόσμο και σε βάζει μέσα.
Σταυρούλα Σκαλίδη,
stavroulascalidi.blogspot.gr, 6/3/2010
Ο αλεξανδρινός Τροπικός της γραφής
Αθηνά Χατζή,
www.diastixo.gr, 15/12/2014
Λόρενς Ντάρελ: Θα βρεθούμε ξανά
Λέσχη Ανάγνωση του Degas,
lesxianagnosisbiblioudegas.blogspot.gr, 8/4/2014
Ελένη Γκίκα,
Η Γεωμετρία των Ιδεών, www.fractalart.gr
Τα χρυσόψαρα της Ιστορίας
Κλειώ Τσαλαπάτη,
Φίλοι της Λογοτεχνίας, 20/10/2015
«Αλεξάνδρεια, πριγκίπισσα και πόρνη»,
Desperado reading diaries, 23/10/2013
ΑΥΡΙΑΝΗ,
20/12/2009
Ένα ατμοσφαιρικό, δυνατό συναισθηματικά και σίγουρα αριστοτεχνικό ως προς τη γραφή του βιβλίο, που θα αγαπήσετε…