Γραµµένο κατά τη διάρκεια της χούντας, λειτούργησε για τον συγγραφέα ως ένας καθρέφτης, όπου είδε την πορεία του ως έναν καθηµερινό βηµατισµό µε κατεύθυνση την προσωπική αυτοσυνειδησία χωρίς τα ψεγάδια του εγωκεντρισµού. Ο λόγος του Ασηµάκη Πανσέληνου, εάν και µεταφέρει τον προσωπικό πόνο και τη βάσανο των γεγονότων, καθαρίζεται στα ύδατα του πρώτου πληθυντικού. Στο Εµείς της αλληλεγγύης, γιατί σήµερα το παρόν είναι αβάσταχτο και το µέλλον άδηλο.

www.tovima.gr
 

www.tovima.gr
 

www.tovima.gr
 

diastixo.gr
 

popaganda.gr
 

περισσότερα
 

vivliocafe.blogspot.gr
 

Η ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ Η ΟΡΜΗ ΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ ΣΕ ΜΙΑ ΒΑΝΑΥΣΗ ΕΠΟΧΗ
ΤΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΖΟΥΣΑΜΕ ΤΟΥ ΑΣΗΜΑΚΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΞΑΝΑ ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ ΕΚΔΟΣΗ 

Ποιητής, πεζογράφος, αρθρογράφος, δοκιμιογράφος, αλλά και πρόσωπο της ευρύτερης Αριστεράς (στις αρχές της δεκαετίας του 1950 εξελέγη βουλευτής με την Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας του Αλεξάνδρου Σβώλου), ο Ασημάκης Πανσέληνος (1903-1984) υπήρξε μια ξεχωριστή φυσιογνωμία των ελληνικών γραμμάτων. Χαμηλόφωνος και με σαφώς λυρικούς τόνους στην ποίησή του, μπορεί να μην έκανε το καλλιτεχνικό άλμα που έκαναν άλλα πρόσωπα της γενιάς του, όπως ο κατά τι μεγαλύτερός του Γιώργος Σεφέρης, παρακολούθησε, όμως, από κοντά τις αναζητήσεις του καιρού του και είχε το μάτι και την ευαισθησία να διακρίνει τη σημασία τους. Το βιβλίο που καθιέρωσε τον Πανσέληνο στη λογοτεχνία ήρθε αργά, όταν ο ίδιος είχε ξεπεράσει τα εβδομήντα. Το Τότε που ζούσαμε κυκλοφόρησε το 1974 και γράφτηκε μια διετία νωρίτερα, μέσα στην πιο δύσκολη περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Είναι ένα αυτοβιογραφικό αφήγημα, που ξεκινάει από την παιδική ηλικία του συγγραφέα στη Μυτιλήνη, τον τόπο της γέννησής του, και φτάνει λίγο πριν από το τέλος της ναζιστικής Κατοχής στην Αθήνα.

Οφείλονται έπαινοι στην πρωτοβουλία του Μεταιχμίου να επανεκδώσει το βιβλίο σαράντα ακριβώς χρόνια μετά την πρώτη του δημοσίευση, δίνοντας την ευκαιρία στους νεότερους να έρθουν σε επαφή με ένα από τα σημαντικότερα πεζά της μεταπολεμικής περιόδου και στους παλαιότερους να επαναξιολογήσουν ένα έργο που διαβάστηκε και επαινέθηκε πολύ στην εποχή του. Γιατί, όμως, το Τότε που ζούσαμε διατηρεί μέχρι και σήμερα, όπως θα διαπιστώσει κανείς με το που θα το ξεφυλλίσει, όλη τη δροσιά και τη φρεσκάδα του; Μα, καταρχάς, επειδή είναι ένας αφειδώλευτος ύμνος στη χαρά και τη δύναμη της νιότης.

Οι ιστορικές περίοδοι διαμέσου των οποίων περνά η αφήγηση του Πανσέληνου, από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Εθνικό Διχασμό και τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι τον μεσοπόλεμο, τη δικτατορία του Μεταξά και την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, δεν έχουν τίποτε το παρήγορο ή το ενθαρρυντικό. Πρόκειται για περιόδους σκληρής δοκιμασίας της χώρας τόσο στο πολιτικό όσο και στο εθνικό επίπεδο. Χωρίς να αδιαφορεί για το δραματικό κλίμα το οποίο επέβαλαν τα ιστορικά γεγονότα, ο Πανσέληνος κοιτάζει την καθημερινότητα της τριακονταετίας την οποία περιγράφει με το βλέμμα ενός παιδιού που μεγαλώνει ανακαλύπτοντας, μαζί με το άχθος του πολέμου και της πολιτικής, τη λάμψη των γραμμάτων και τη μεθυστική ορμή του έρωτα. Κι όταν, εντούτοις, ο ήρωας-αφηγητής θα ενηλικιωθεί και θα γνωρίσει στο πετσί του (μολονότι ο ίδιος ήταν απλώς συνοδοιπόρος) όχι μόνο τις διώξεις τις οποίες θα υποστεί η Αριστερά, αλλά και τη βαναυσότητα των κατοχικών δυνάμεων, δεν θα χάσει το κουράγιο του.

Στις πιο βαριές και άγριες ώρες της Κατοχής, ο αφηγητής θα στηριχτεί στο χαρμόσυνο γεγονός της γέννησης του γιου του για να πάρει βαθιά ανάσα και να συνεχίσει (ο Αλέξης Πανσέληνος είναι, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, ένας από τους κορυφαίους πεζογράφους της μεταπολίτευσης). Το πιο αξιοσημείωτο, παρόλα αυτά, είναι άλλο: πως κάτω από τόσο εχθρικές και αντίξοες συνθήκες, ο συγγραφέας θα διατηρήσει στο ακέραιο το ελεύθερο φρόνημα και την ευθυκρισία του, χωρίς να καταπιεί τον δογματισμό και τους συμψηφισμούς της άλλης πλευράς - του ΚΚΕ και της Σοβιετικής Ένωσης. 

Και με όλα αυτά το Τότε που ζούσαμε δεν θα ήταν αυτό που είναι χωρίς τη γλώσσα του. Γλώσσα τρυφερή και συγχρόνως περιπαικτική, την οποία απολαμβάνουμε και για κάτι άλλο: για τη ζωντάνια και την αμεσότητα του σχεδόν προφορικού της λόγου, όπως και για τον λεξιλογικό θησαυρό τον οποίο εμπεριέχει, από το αστικό λεξιλόγιο των δεκαετιών του 1920 και του 1930 μέχρι τις ντοπιολαλιές και τους ιδιωματισμούς που χρησιμοποιούσαν συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες κατά τη διάρκεια των ίδιων ή και παλαιότερων δεκαετιών.
 

περισσότερα
 

librofilo.blogspot.gr
 

www.efsyn.gr
 

Όταν η ζωή σου μοιάζει με μυθιστόρημα και οι φίλοι σου είναι πρωταγωνιστές της ιστορίας και της τέχνης, τότε δεν γράφεις μυθοπλασία αλλά κατάθεση ζωής. Αυτό έκανε ο γνωστός μυθιστοριογράφος στο σπαρακτικό αυτό αφήγημα για την προσωπική του περιπέτεια αλλά και την ιστορία της Αριστεράς και τη σχέση του με πρόσωπα-θρύλους (Βάρναλης, Βενέζης, Μυριβήλης, Καζαντζάκης, Τερζάκης, Κόντογλου, Κουν, Σεβαστίκογλου κ.ά.). Κι όλα αυτά γραμμένα με εξομολογητικό τόνο και γλώσσα που καίει. «Για μένα», γράφει ο Πανσέληνος, «η αλήθεια βρισκόταν πάντα στο απρόοπτο και το τολμηρό. Στην παραδοξολογία, σκέφτομαι, βρίσκεται πάντα το έμβρυό της, στην κοινοτοπία το πτώμα της».
 

περισσότερα
 

περισσότερα
 

www.memayostories.blogspot.gr
 

www.lesvosnews.net