[...] το βιβλίο είναι σίγουρο ότι θα εκπυρσοκροτήσει στα χέρια παντός ενδιαφερομένου. Ο ταχυδακτυλουργός της φόρμας Τζούλιαν Μπαρνς, με το παρόν αριστούργημα, ξεμπροστιάζει τη Βρετανία, αλλά και καθένα που ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές επιλογές της, παλιές και πρόσφατες. [...]
Με το νέο του μυθιστόρημα [ο Τζούλιαν Μπαρνς] βουτάει στα βαθιά του ευρωπαϊκού πολιτισμού και κερδίζει για άλλη μια φορά τη μάχη με τη φόρμα. Τόσο σπουδαίο και τόσο διαφορετικό από τον Παπαγάλο του Φλωμπέρ, το England, England και τον Διανοούμενο στην κουζίνα, βιβλία του ιδίου που αγαπήθηκαν πολύ από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Μην το στερηθείτε.  

Πού έγκειται [...] το ενδιαφέρον αυτού του ογκώδους μυθιστορήματος που συνδυάζει τόσα είδη, το καθένα από τα οποία παρουσιάζεται φαινομενικά ατελές; Έχουμε να κάνουμε με βιογραφίες προφανώς αποσπασματικές κι επικεντρωμένες σε σημεία που αφορούν στην ιστορία, περιγραφή ενός ιστορικού πλαισίου που μας δίδεται σε θραύσματα και μια αστυνομική ιστορία όπου για 550 σελίδες ο αναγνώστης οφείλει να κρατά το ενδιαφέρον του για μια υπόθεση δολοφονίας κάποιων ζώων. Ο Μπαρνς όμως συνθέτει με ιδιαίτερα ευφυή τρόπο τα στοιχεία του, αναδεικνύοντας μέσα από αδυναμίες κι ελλείψεις, αυτό που τελικά απεικονίζουν τα μεγάλα μυθιστορήματα: την πραγματικότητα. [...]
Ο Μπαρνς επιτίθεται στις βεβαιότητές μας, στις αγαπημένες μας εξιδανικεύσεις, βάζοντας στο μυθιστόρημά του όλα τα αντίθετα δίπολα να χορεύουν αρμονικά κι αδιαχώριστα: λογικό και παράλογο, ευγένεια και χυδαιότητα, μεγαλείο και γελοιότητα, ιδανικό κι υποκρισία. Και το κάνει αυτό με τον πιο απλό και πειστικό τρόπο, περιγράφοντας κι όχι επιχειρηματολογώντας ή ηθικολογώντας. Η γραφή του είναι πλούσια, περιγραφική κι η πραγματική μαγεία αυτού του μυθιστορήματος είναι ότι ο Μπαρνς το κάνει να φαίνεται σαν να έχει προκύψει εντελώς φυσικά, σαν αποτέλεσμα ιστορικής έρευνας στο οποίο εκείνος δεν χρειάστηκε να επέμβει σχεδόν καθόλου. Τίποτα δεν υπονοείται, ο αναγνώστης δεν καθοδηγείται, θα πρέπει να τα ανακαλύψει όλα μόνος του. Μι είναι όλα εκεί, πολύ περισσότερα απ’ όσα φαίνονται με την πρώτη ματιά.  

Το νέο μυθιστόρημα του Τζούλιαν Μπαρνς Άρθουρ & Τζορτζ, που γνώρισε πέρυσι μεγάλη επιτυχία στην Αγγλία, κυκλοφορεί τώρα και στη χώρα μας μεταφρασμένο ωραία από την Αλεξάνδρα Κονταξάκη. Οι φανατικοί αναγνώστες αυτού του εξαίσιου στυλίστα θα βρουν εδώ ξανά τις γνώριμες αρετές του Μπαρνς: τον σεβασμό στη φόρμα, την άσφαλτη αίσθηση των αναλογιών, τους εξαίρετους διαλόγους, την ανάδειξη γεγονότων και περιστατικών που αλλιώς θα είχαν εντελώς ξεχαστεί, την ανάπτυξη της υπόθεσης ως μυστηρίου προς διαλεύκανση και την αναγωγή της σε αυτά που αποτελούν το κύριο μέλημα κάθε πεζογράφου πρώτης γραμμής: την ανθρώπινη συνθήκη, τη μοίρα και τη σύμπτωση. Είκοσι ένα χρόνια μετά την έκδοση εκείνου του εκπληκτικού Ο παπαγάλος του Φλωμπέρ, ο Μπαρνς μας προσφέρει το δεύτερο πρώτης γραμμής μυθιστόρημά του που προϋποθέτει εκ μέρους του μη βρετανού αναγνώστη καλή γνώση της εποχής όπου διαδραματίζεται η υπόθεσή του – όχι για να το κατανοήσει αλλά για να το απολαύσει περισσότερο. [...]
Η σύγχρονη πεζογραφική διαπραγμάτευση στους συγγραφείς αιχμής στην Ευρώπη κατά κύριο λόγο, από τον Κούντερα και τον Ντανίλο Κις ως τον Τζον Μπάνβιλ και τον Τζούλιαν Μπαρνς, ενσωματώνει τον σχολιασμό (ένα κατ’ εξοχήν δοκιμιακό χαρακτηριστικό) άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα στην ίδια την αφήγηση. Στον Παπαγάλο του Φλωμπέρ μάλιστα ο σχολιασμός (commentary) ήταν και ο κινητήριος μοχλός της αφήγησης. Εδώ εμφανίζεται λιγότερο έντονος – σχεδόν υποδόριος, θα έλεγα. Εντοπίζεται στις λεπτομέρειες, τα μικρά και αδιόρατα του βίου και της συμπεριφοράς, δημιουργώντας την ατμόσφαιρα της πεζογραφικής ώσμωσης που προσδίδει στο βιβλίο μιαν αναμφισβήτητη γοητεία. Ένα μυθιστόρημα πολύ βρετανικό αλλά και πολύ ευρωπαϊκό ταυτοχρόνως.  

Το νέο έργο του Μπαρνς διαθέτει στον υπερθετικό βαθμό όλες τις λογοτεχνικές αρετές που χαρακτήριζαν τα προηγούμενα βιβλία του: ο ειρωνικός υπαινιγμός, το εγκεφαλικό χιούμορ, οι μικρές κοφτές προτάσεις και οι σπαρταριστοί διάλογοι δίνουν τον τόνο στην ιστορία.  

Το σύγχρονο βρετανικό μυθιστόρημα είναι ίσως το πιο ζωντανό και το πιο πολύμορφο διεθνώς [...] και ο Τζούλιαν Μπαρνς είναι ένας από τους δυνατότερους εκπροσώπους του. Τον γνώρισα μέσα από τον Παπαγάλο του Φλωμπέρ [...] και στο καινούργιο του μυθιστόρημα ξαναβρήκα τη μοναδική τέχνη του να ανασυστήνει εποχές, να αναδημιουργεί πραγματικούς χαρακτήρες [...], να κινείται στη λεπτή γραμμή της αφήγησης και του δοκιμίου.  

Πώς αλήθεια μπορεί κανείς να ακολουθήσει από κοντά τα βήματα του ευφάνταστου συγγραφέα του Σέρλοκ Χολμς, Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, αφουγκραζόμενος ακόμη και την ανάσα του; Και να γράψει ένα βιβλίο που θα μπορούσε να σταθεί δίπλα στη μυθιστορηματική, πλέον εικόνα του θρυλικού Αρθούρου; Κι όμως, ο Τζούλιαν Μπαρνς τα κατάφερε. Έγραψε ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή τον Ντόιλ με τέτοια μαεστρία και δεξιότητα που δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από τον μεγάλο δάσκαλο. Και δεν υπερβάλλουμε. Ο Τζούλιαν Μπαρνς είναι ίσως από τους ελάχιστους βρετανούς συγγραφείς που βαδίζουν στην παράδοση του βικτοριανού μυθιστορήματος (παραστατική γραφή, μυστήριο, χαρακτήρες) αλλά με μια γκάμα θεμάτων και ύφους γραφής πέρα από τα σύνορα της χώρας του. Πρέπει όντως να είσαι πολύ ικανός συγγραφέας ώστε να καταφέρεις να δημιουργήσεις ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται χωρίς να κουράζει –κυριολεκτικά απνευστί- με άψογη δομή και πολυεπίπεδη περίτεχνη ανάλυση που ανακαλύπτεται σιγά σιγά σαν μαγικός θησαυρός. Τι να πρωτοπεί κανείς για αυτόν τον εξαίσιο μυθιστορηματικό και αστυνομικό γρίφο που στήνει ο Τζούλιαν Μπαρνς, ουσιαστικά για να θίξει την ιστορία και τα κακώς κείμενα της ίδιας του της χώρας, χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν; Περιγράφει, μέσα από τη μυθιστορηματική αφήγηση, το φαρισαϊσμό της αγγλικής κοινωνίας και τις άπειρες προκαταλήψεις που κρύβονται πίσω από την αστική της βιτρίνα... Πραγματικά, διαβάζοντας το βιβλίο, ανακαλύπτεις ότι δεν υπάρχει τίποτε που να μην έχει δουλέψει άψογα ο εξαιρετικός αυτός συγγραφέας. Από τον κοινωνικό και ιστορικό περίγυρο και τους χαρακτήρες έως τον αφηγητή και το ύφος. [...]
Τίποτε δεν μένει απέξω από τον αριστοτεχνικά στημένο κόσμο του Τζούλιαν Μπαρνς με τις πολλαπλές αντιφάσεις του και τα μεγάλα ερωτήματα για την κοινωνία και τις αλήθειες της ζωής. Επειδή, όμως, θα μπορούσε κανείς να μιλάει με τις ώρες για την ασυγκράτητη πένα του Τζούλιαν Μπαρνς, καλύτερα να βγάλει τα συμπεράσματα αφού διαβάσει το βιβλίο. Ένα είναι σίγουρο: ότι θα το απολαύσει.  

[...] ένα βαθιά πολιτικό βιβλίο που την ίδια στιγμή βουτά στα βαθιά του ευρωπαϊκού πολιτισμού. [...]
Ένα ιδιοφυές αστυνομικό μυθιστόρημα ιδεών, με πρόσχημα μια πραγματική υπόθεση ου στον καιρό της συντάραξε τα πρωτοσέλιδα του βρετανικού Τύπου. Ο μάγος της φόρμας Τζούλιαν Μπαρνς, με το νέο αριστούργημά του, ξεμπροστιάζει τη Βρετανία, αλλά και καθένα που ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές επιλογές της παλιές και πρόσφατες. Ένα σπουδαίο βιβλίο τόσο διαφορετικό από τον «Παπαγάλο του Φλομπέρ» ή τον «Διανοούμενο στην κουζίνα» αλλά το ίδιο γοητευτικό.  

Ο Μπαρνς επιτίθεται στις βεβαιότητές μας, στις εξιδανικεύσεις μας, παίζει με τα πιστεύω μας, τις κυρίαρχες τάσεις, την αδυναμία να διαχωριστεί το καλό από το κακό, η βεβαιότητα από τη φαντασίωση. Σε αυτή την προσπάθειά του αφήνει πολύ χώρο στον αναγνώστη να μαντέψει και να σκεφτεί.  

[...] το «Άρθουρ & Τζορτζ» είναι ένα μυθιστόρημα γραμμικής αφήγησης, γραμμένο με σαφήνεια, καλύπτοντας τα κενά και τα σκοτεινά σημεία με επίμοχθες περιγραφές [...] Τα καλύτερα σημεία του μυθιστορήματος, εκείνα όπου ο Μπαρνς παίρνει ελευθερίες και αφήνει τη φαντασία του να σκηνοθετήσει τη ζωή των ηρώων του, εκεί όπου η έλλειψη ιστορικών ντοκουμέντων τον αναγκάζει να αναπλάσει την εποχή, χρησιμοποιώντας τις ελάχιστες πληροφορίες που διαθέτει· στα σημεία αυτά πράγματι η πένα του Μπαρνς κατορθώνει να αποδώσει το ψυχολογικό βάθος και τη συναισθηματική ένταση των χαρακτήρων του, αποδεικνύοντας πως η δουλειά του συγγραφέα είναι –ευτυχώς- πολύ πιο σύνθετη από τη δουλειά ενός απλού χρονικογράφου.  

Ο Τζούλιαν Μπαρνς είναι ίσως ο μεγαλύτερος σύγχρονος βρετανός συγγραφέας.. Το «Άρθουρ & Τζορτζ» συνυφαίνει αριστοτεχνικά μυθιστόρημα, βιογραφία και ιστορία μέσα από την αστυνομική ίντριγκα. [...] Ιδιοφυές. 

Η βικτωριανή Αγγλία, μέσα από τη σχέση του συγγραφέα Αρθουρ Κόναν Ντόιλ και του δικηγόρου Τζορτζ Εϊντλτζι. Ένα μυθιστόρημα για την ενοχή και την αθωότητα , το οποίο διαβάζεται απνευστί. 

anagnosi.blogspot.gr
 

ficciones.wordpress.com