BULLYING: ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΝΙΚΙΕΤΑΙ!

06/03/2019

BULLYING: ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΝΙΚΙΕΤΑΙ!

Ο ψυχαναλυτής και συγγραφέας Νίκος Σιδέρης περιγράφει το περιστατικό που τον οδήγησε να γράψει το βιβλίο του με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό και μοιράζεται μαζί μας σκέψεις για αυτό το σοβαρό και ευαίσθητο ζήτημα.

Πηγαίνω περπατώντας στη δουλειά μου. Την προηγούμενη ημέρα η «Υπόθεση Βαγγέλη» έφτασε σε δραματική κορύφωση: Βρέθηκε το πτώμα του και η επικρατούσα εξήγηση αναφέρεται σε αυτοκτονία. Οι εν λόγω πληροφορίες, βεβαίως, αναπαράγονται ποταμηδόν και δεόντως επεξεργασμένες ώστε να «πουλάνε» σε όλα τα ΜΜΕ.
Προσπερνώ το προαύλιο του Γυμνασίου. Και βρίσκομαι αντιμέτωπος με μία σκηνή, που προκαλεί ανατριχίλα και ναυτία: Ένα αγόρι, μικροκαμωμένο «σαν φτερό» τρέχει γύρω γύρω από κάποια τσιμεντένια καθίσματα και φωνάζει όσο μπορεί πιο δραματικά: «Θα αυτοκτονήσω! Θα αυτοκτονήσω!». Ένα άλλο αγόρι, εξαιρετικά μεγαλοκαμωμένο, πατάει με τα πόδια ανοικτά σε δύο γειτονικούς τέτοιους πάγκους κι έχει τα μπράτσα υψωμένα κάνοντας ποντίκια και γροθιές – κάτι μεταξύ Κολοσσού της Ρόδου, Χαλκ και Κινγκ Κονγκ. Και φωνάζει με μεγάλη έξαψη σ’ εκείνον που τρέχει φωνάζοντας ότι θ’ αυτοκτονήσει: «Αυτοκτόνα! Αυτοκτόνα!». Ολόγυρα καμιά δεκαριά συμμαθητές κοιτάζουν ιλαροί. Στα 4-5 λεπτά που έμεινα και παρακολουθούσα, κανείς ενήλικας δεν εμφανίστηκε ως εκπρόσωπος του σχολείου για να παρέμβει στο αποτρόπαιο θέαμα.
Παιχνίδι; Βδελυρή απόλαυση του κακού; Bullying με συναινούν θύμα; Έλλειψη προσωπικού; Αυτά μαζί και άλλα ακόμα; Πιθανόν. Ωστόσο, η σκηνή είχε τέτοια δύναμη, που οδήγησε σε αυτό το βιβλίο.

Ο σχολικός εκφοβισμός εμφανίζεται όλο και περισσότερο στις σύγχρονες κοινωνίες διεθνώς. Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 15% των μαθητών έχουν βιώσει συμπεριφορές εκφοβισμού, οι οποίες παρατηρούνται συχνότερα στα σχολεία σε μαθητές ηλικίας 8 έως 15 χρονών. Όπως προκύπτει από τα διεθνή δεδομένα, ένα στα επτά παιδιά έχει εμπλακεί σε κάποια μορφή εκφοβισμού, ενώ τα αντίστοιχα δεδομένα στην Ελλάδα από επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ένα στα δέκα παιδιά σχολικής ηλικίας έχει εμπλακεί συστηματικά σε πράξεις εκφοβισμού.

Από την άλλη, η συχνότητα του bullying έχει αυξηθεί δραματικά, ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες, όπου βασιλεύει η κουλτούρα του καταναλωτικού ναρκισσισμού («Καμαρώνω επειδή καταναλώνω»). Ο ναρκισσισμός των μεγάλων γίνεται μάλιστα νοσηρός οδηγός ως προς την ανατροφή των παιδιών. Τα οποία ανατρέφονται έτσι που ενισχύεται η τάση να καταστούν υπέρ-νάρκισσοι. Δηλαδή, άτομα τα οποία έχουν τη βεβαιότητα ότι το φουσκωμένο Εγώ τους έχει το προνόμιο «να κάνει ό,τι θέλει επειδή έτσι θέλει». Αυτό το «προνόμιο» αποτελεί και τη συνθήκη που τρέφει το ψευτονταηλίκι (bullying) και το μετατρέπει σε ανεξέλεγκτο κοινωνικό φαινόμενο στις χώρες του καταναλωτικού ναρκισσισμού.
Νίκος Σιδέρης

Σχετικά βιβλία