Στην κριτική μου για τον εξαιρετικό «Μάκβεθ», έχω γράψει ότι το θεωρώ σαν κομβικό σημείο στην καριέρα του Jo Nesbo… Πιο συγκεκριμένα, σαν το σημείο όπου ο μεγάλος σύγχρονος Σκανδιναβός συγγραφέας στρέφεται προς την υψηλότερη ποιότητα γραφής και προσωπικού στιλ. Δεδομένου ότι ο «Μάκβεθ» αποτελεί το πρώτο βήμα, ο Nesbo διατηρεί κάποια χαρακτηριστικά από τις κλασικές περιπέτειες του Χάρι Χόλε. Τον καταιγιστικό ρυθμό, τη σκοτεινή ατμόσφαιρα, ακόμα κι ο σαιξπηρικός ήρωας μοιάζει κοντινός συγγενής του Χόλε.

Και μετά τι; Μετά, έρχεται το «Βασίλειο». Ο Nesbo εγκαταλείπει στην ακτή την ασφάλεια του αγαπημένου του ήρωα (το alter ego του;) κι ανοίγεται στο επικίνδυνο πέλαγος. Αποφασισμένος να συνεχίσει στην ίδια ρότα, να αποδείξει και στους πλέον δύσπιστους κριτικούς ότι μπορεί να κατακτήσει μία ακόμα κορυφή. Πέρα από την κορυφή της εμπορικότητας, αυτή της υψηλής ποιότητας. Η ισχυρή επιθυμία του για να πετύχει και σε αυτή την αποστολή προϋποθέτει δύσκολες αποφάσεις και ακόμα πιο σκληρές θυσίες. Πρώτη… και χειρότερη, η απομάκρυνση του Χάρι Χόλε! Και σαν φυσική συνέπεια, η εγκατάλειψη του καταιγιστικού ρυθμού, μάλλον καλύτερα η περιθωριοποίηση της «τηλεοπτικής οπτικής», που αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα σημεία υπεροχής του Nesbo απέναντι στους άλλους, καλούς κι επιτυχημένους, εκπροσώπους του σκανδιναβικού αστυνομικού μυθιστορήματος, του και Nordic noir αποκαλούμενου.

Πραγματικά, στο «Βασίλειο» η γραφή του συγγραφέα είναι πολύ διαφορετική. Οι φανατικοί αναγνώστες του δεν θα βρουν τον ρυθμό, τις ανατροπές, την πολυεπίπεδη πλοκή, που κάποιες φορές μπορεί να ξεπερνάει τα όρια του ρεαλιστικού. Βλέπετε δεν υπάρχει ο Χόλε με τις σχεδόν εξωπραγματικές ικανότητές του! Μπορεί στην αρχή του μυθιστορήματος να νιώσουν κάποια έκπληξη, κάποια αμηχανία. Όσο όμως η πλοκή εκτυλίσσεται, θα κατανοήσουν ότι ο μεγάλος Νορβηγός έχει μεταλλαχθεί σ’ έναν πολύ ώριμο συγγραφέα και «έχει ανέβει στην επόμενη πίστα». Η πλοκή και οι γρήγορες σκηνές δράσης έχουν αντικατασταθεί από ένα αριστοτεχνικά δομημένο σκηνικό, εκεί όπου το μεγάλο βάρος του Nesbo πέφτει εμφατικά στην ψυχολογική σκιαγράφηση των κεντρικών ηρώων και στη δημιουργία μιας ζοφερής, απειλητικής ατμόσφαιρας, που αισθάνεσαι ασφυκτικά να σε πιέζει. Ειλικρινά, αυτά τα δύο κλασικά στοιχεία, οι χαρακτήρες και η ατμόσφαιρα πρέπει να χρειάστηκαν υπερβολικές μέρες δουλειάς για να αποτυπωθούν με αυτό τον τρόπο στο μυθιστόρημα.

Οι πολλές πρώτες σελίδες του βιβλίου κυλάνε με αργό ρυθμό, άλλο πρωτόγνωρο στοιχείο για τη γραφή του συγγραφέα. Κάτι που ωστόσο θεωρώ απόλυτα δικαιολογημένο για να χτίσει στέρεα τη βάση, όπου επάνω θα προσθέσει με μαεστρία τα υλικά, για να προετοιμάσει την απογείωση της υπόθεσης. Από την τοποθεσία/σκηνικό του απομακρυσμένου βουνίσιου χωριού, που υποτίθεται ότι με το χτίσιμο ενός πολυτελούς ξενοδοχείου θα γνωρίσει μέρες «πλούτου και δόξας», από τα ξεροχώραφα των αδελφών Όπγκαρν (που συμβολικά αποκαλούν «βασίλειο»), από τις σχέσεις των χωρικών μεταξύ τους, από τα κρυφά, ένοχα μυστικά ανεξιχνίαστων δολοφονιών, η υπόθεση οικοδομείται σταδιακά, κομμάτι με το κομμάτι μέχρι να φτάσει στο σημείο όπου πλέον οι εφιαλτικές εξελίξεις είναι αναπόφευκτες, κινούνται με τη νομοτέλεια χιονοστιβάδας, που απειλεί να θάψει το μικρό χωριό κάτω από τόνους χιονιού.

Η συγκλονιστική σχέση των αδερφών Ρόι και Καρλ Όπγκαρντ και του ιδιόρρυθμου τρίο με τη συμμετοχή της Σάνον, συζύγου του νεότερου Καρλ, περιγράφονται με εξαιρετικό τρόπο. Τα τραύματα από τν ζωή των δύο αδερφών με τον σκληρό πατέρα και την ψυχρή μητέρα ζωγραφίζονται με υποδειγματικό τρόπο. Ο Nesbo έχει κάνει εκπληκτική δουλειά στην ψυχολογική απεικόνιση των ηρώων του. Οι συμβολισμοί για τα θέματα της σύγχρονης κοινωνίας στον μικρόκοσμο του βουνίσιου χωριού είναι απόλυτα ευρηματικοί.

Συμπερασματικά, ο συγγραφέας συνεχίζει να εντυπωσιάζει με την ωριμότητα του και την επιλογή να εκτοξεύσει τις μετοχές στο ζενίθ του χρηματιστηρίου της ποιοτικής γραφής. Το θέμα είναι να περιμένουμε να δούμε τι γνώμη έχει ο Χάρι Χόλε γι’ αυτό!