×

Δεν υπάρχουν προϊόντα στο καλάθι αγορών σας.

{{item.custom_attributes.author}}
Ποσότητα: {{item.quantity}}
{{item.total_price}} {{item.total_discounted_price}}
×
Υποσύνολο:
{{order.discounted_cost}}
Έκπτωση Προσφοράς:
{{order.promo_discount}}
Έκπτωση Κουπονιού:
{{order.extra_discount}}
Κόστος Αποστολής:
{{order.shipping_cost}}
Επιβάρυνση Πληρωμής:
{{order.payment_cost}}
ΣΥΝΟΛΟ:
{{order.final_cost}}
{{ product.title }}
{{ product.custom_attributes.author }}
{{ product.price }} {{ product.discounted_price }}
×
×
ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΜΟΥ ΟΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΜΟΥ ΤΑ EBOOKS ΜΟΥ ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΜΟΥ ΑΠΟΣΥΝΔΕΣΗ
ΜΙΑ ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ TANA FRENCH
15/06/2021
ΜΙΑ ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ TANA FRENCH
Με αφορμή τη «Ζώνη σιωπής», το τέταρτο βιβλίο στη σειρά του Τμήματος Ανθρωποκτονιών του Δουβλίνου, η Ιρλανδή Tana French, μιλά για τη συγγραφή, για την έμπνευση, για την αστυνομική λογοτεχνία και μας βάζει στο σύμπαν των ηρώων της.

1. Τα βιβλία σας μιλούν για κάτι πέρα από τη συγκεκριμένη κάθε φορά υπόθεση και τους εκάστοτε χαρακτήρες· σχολιάζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα η Ιρλανδία. Πώς εκφράζονται στη Ζώνη σιωπής οι ανησυχίες σας για τη χώρα διαμονής σας;

Πιστεύω πως όταν γράφεις ένα αστυνομικό, αναπόφευκτα καταλήγεις να εστιάζεις στις προτεραιότητες, στις εντάσεις και στους βαθύτερους φόβους της κοινωνίας μέσα στην οποία ζεις. Γράφεις για έναν φόνο, τον μεγαλύτερο φόβο όλων, και ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται αυτός ο φόβος διαμορφώνεται από τον χρόνο και τον τόπο στον οποίο συμβαίνει. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον καταιγισμό βιβλίων με κατά συρροή δολοφόνους τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Φαντάζομαι ότι ήταν μια απάντηση στην αυξανόμενη αίσθηση απομόνωσης και ανωνυμίας των μεγαλουπόλεων, όπου η απειλή δεν έρχεται από κοντινά και οικεία πρόσωπα, όπως συμβαίνει στις μικρές κοινωνίες της Αγκάθα Κρίστι, αλλά από κάποιον απρόσωπο, ανώνυμο ξένο. Έτσι, ενώ η Ζώνη σιωπής δεν προοριζόταν να αποτελέσει «βιβλίο προβληματισμού» ή κάτι τέτοιο, το έγραψα στην Ιρλανδία από το 2009 έως το 2011, και αυτό το διαπότισε.
Η Ιρλανδία ήταν ένα επικό χάλι. Αυτός είναι ο ηπιότερος τρόπος για να χαρακτηρίσω την κατάσταση. Και η γενιά μου, αυτή των τριάντα κάτι, σήκωνε το βάρος. Όχι κατ’ ανάγκη εγώ και ο σύζυγός μου ή οι περισσότεροι από τους φίλους μας. Εμείς ήμασταν άφραγκοι ηθοποιοί κατά το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου της οικονομικής άνθησης, οπότε δεν είχαμε τη δυνατότητα να αγοράσουμε ούτε σκυλόσπιτο, πόσο μάλλον ένα κανονικό σπίτι. Το γεγονός αυτό με ενοχλούσε τότε, αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι είχε και τη θετική πλευρά του. Τώρα ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων της γενιάς μας βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μισοχτισμένα, μισοκατοικημένα, παρατημένα οικιστικά συγκροτήματα, με ανοιχτές αποχετεύσεις και χωρίς φωτισμό στους δρόμους, χιλιόμετρα μακριά από τους φίλους και την οικογένειά τους, ενώ πολλά από τα σπίτια αυτά ήδη καταρρέουν. Είναι άνεργοι ή φορολογούνται σε σημείο να μην μπορούν να αποπληρώσουν τα ενυπόθηκα δάνειά τους, και κανείς δεν πρόκειται να αγοράσει ποτέ τα σπίτια τους ώστε να μπορέσουν να φύγουν. Επιπλέον, η πίστη τους σε έναν λογικό κόσμο, σε έναν κόσμο όπου θα έχουν τον έλεγχο της ζωής τους, έχει καταρρεύσει.
Όλα αυτά με στοιχειώνουν. Είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ, κάτι που δεν ήταν ανάγκη να συμβεί. Και επειδή η Ιρλανδία είναι το σπίτι μου και το λατρεύω, παθιάζομαι και θυμώνω ειλικρινά με τα τρομερά πράγματα που συμβαίνουν –και κάποιοι προκάλεσαν– σε αυτή τη χώρα. Με βάση όλα τα παραπάνω διαμορφώθηκε το βιβλίο.

2. Στη Ζώνη σιωπής ορισμένοι από τους χειρότερους εγκληματίες είναι αόρατοι και απρόσιτοι – δεν μιλάμε μόνο για το ζώο στη σοφίτα των Σπέιν, αλλά και για τους χρηματοοικονομικούς συμβούλους και τους μεσίτες. Τι μερίδιο ευθύνης έχουν για όσα συμβαίνουν στη Ζώνη σιωπής;

Μην ξεχνάτε και τους πολιτικούς. Για λόγους που προέκυψαν από ένα διαβολικό χαρμάνι ανοησίας, ρουσφετολογίας και διαφθοράς, οι πολιτικοί, μαζί με τους κατασκευαστές ακινήτων και τις τράπεζες, προέτρεπαν ακατάπαυστα τη γενιά μου να ξοδεύει δέκα φορές περισσότερο από το εισόδημά της σε σπίτια που ακόμα βρίσκονταν στα σχέδια, στη μέση του πουθενά. Ο τότε πρωθυπουργός μας, μάλιστα, έλεγε χαριτωμένα ότι όποιος δεν πίστευε πως η έκρηξη της αγοράς ακινήτων θα διαρκούσε για πάντα καλά θα έκανε να αυτοκτονήσει.
Δεν θεωρώ ότι οι άνθρωποι που έπεσαν στην παγίδα που δημιουργήθηκε με όλο αυτό τον ντόρο είναι αθώα θύματα. Ήταν ενήλικες που υπέγραψαν τα συμβόλαια χωρίς κανείς να τους βάλει το πιστόλι στον κρόταφο. Υπάρχουν πολλοί που είχαν την επιλογή να κάνουν το ίδιο και απλώς αρνήθηκαν. Παρ’ όλα αυτά, μιλάμε για ανθρώπους που προσπαθούσαν να τα κάνουν όλα σωστά. Όλα και όλοι γύρω τους τους έλεγαν ότι αυτό ήταν το σωστό, κι έτσι έπραξαν. Και νομίζω ότι θα ήταν γελοίο να πούμε ότι οι άνθρωποι που τους ώθησαν σε αυτή την επιλογή δεν έχουν ευθύνη.
Το ψυχολογικό αστυνομικό μυθιστόρημα είναι το ιδανικό πεδίο για να εξερευνήσει κανείς το εύρος της ασάφειας της ενοχής. Σε άλλα είδη της αστυνομικής λογοτεχνίας η ενοχή είναι κάτι απλό: ο Χ σκότωσε τον Ψ, επειδή ο Χ είναι κακός άνθρωπος, τέλος. Τέτοια βιβλία είναι απαραίτητα, επειδή, όταν τοποθετούμε και οριοθετούμε το κακό σε ένα άτομο, αυτό οδηγεί στην κάθαρση. Όταν το συγκεκριμένο άτομο φυλακιστεί, το κακό εξολοθρεύεται και ο κόσμος του βιβλίου είναι ξανά ασφαλής. Ωστόσο το ψυχολογικό αστυνομικό μυθιστόρημα δεν είναι τόσο εξοικειωμένο με την ιδέα του στενά οριοθετημένου κακού, που είναι απλό να περιχαρακωθεί. Σε αυτό το είδος το κακό συχνά αποτελεί μια πτυχή των χαρακτήρων και όχι μόνο του δολοφόνου, ενώ οι χειρότερες πράξεις δεν προέρχονται απαραίτητα από τους χειρότερους ανθρώπους. Έτσι, ενώ το σύστημα δικαιοσύνης τιμωρεί τις κακές πράξεις, στην πραγματικότητα οι αληθινά κακοί άνθρωποι συχνά τη γλιτώνουν και παραμένουν ατιμώρητοι.

3. Το μυστηριώδες ζώο της σοφίτας είναι μία από τις πιο παράξενες πινελιές της ιστορίας σας – κάπως σαν το τέρας στον Άρχοντα των μυγών. Πώς το εμπνευστήκατε και το συμπεριλάβατε στην πλοκή;

Από αυτό ακριβώς ξεκίνησε ολόκληρο το βιβλίο! Πριν από λίγα χρόνια μπήκα ένα βράδυ στην κουζίνα μου και, προτού ανάψω το φως, μου φάνηκε ότι είδα κάτι να ξεπετάγεται πίσω από τη φρυγανιέρα, να τρέχει πάνω στον πάγκο και να εξαφανίζεται. Έσπευσα προς τα εκεί, αλλά δεν μπόρεσα να διακρίνω το παραμικρό. Ο σύζυγός μου μου έριξε ένα βλέμμα γεμάτο αμφιβολία και έκανε λόγο για την υπερδραστήρια φαντασία μου. Αναστατώθηκα και από τότε, όποτε έμπαινα στην κουζίνα, ήμουν κάπως επιφυλακτική, αλλά δεν ήταν κάτι τρομερό. Μερικά βράδια αργότερα μπήκε ο σύζυγός μου στην κουζίνα και, μόλις άναψε το φως, είδε ένα ποντίκι να χώνεται πίσω από τον φούρνο.
Αγοράσαμε παγίδες και μια καινούργια φρυγανιέρα, συγκρατήθηκα για να μην του πω «τα ’λεγα εγώ», και αυτό ήταν όλο. Ωστόσο στο μυαλό μου αποτυπώθηκε η τρομακτική αίσθηση της αναστάτωσης που προκαλείται όταν η εσωτερική και η εξωτερική σου πραγματικότητα παύουν να είναι συγχρονισμένες· όταν αυτό που αντιλαμβάνεσαι ως αληθινό και αυτό που βλέπουν οι άλλοι δεν ταυτίζονται. Άρχισα να σκέφτομαι πώς θα ήταν αν αυτό το κάτι που είχα δει φευγαλέα περνούσε μπροστά από κάποιον του οποίου το σπίτι και ο γάμος απειλούνταν ήδη από εξωτερικές δυνάμεις· πώς θα ήταν αν το ποντίκι δεν εμφανιζόταν την τρίτη μέρα, αν αυτός ο άνθρωπος συνέχιζε να ακούει πράγματα και θεωρούσε ότι το σπίτι του είχε δεχτεί επίθεση από ένα ζώο που κανείς άλλος δεν μπορούσε να ακούσει… Λίγα χρόνια αργότερα κούμπωσε στο μυαλό μου με εκείνο που συνέβαινε σε πολύ κόσμο εξαιτίας της οικονομικής άνθησης και της επακόλουθης κατάρρευσης – η απόλυτη σύγκρουση της απτής πραγματικότητας με όσα μας έλεγαν, των όσων πίστευαν οι άνθρωποι με όσα συνέβαιναν ολόγυρά τους. Κατά βάση, λοιπόν, η Ζώνη σιωπής γράφτηκε επειδή είχαμε ποντίκια.

4. Οι ήρωες με βαρύ παρελθόν και ελαττώματα, που φαίνεται διαρκώς ότι σας σαγηνεύουν, μας φέρνουν έντονα στον νου την ελληνική τραγωδία. Η ενασχόλησή σας με το θέατρο επηρεάζει τη μυθοπλασία σας;


Δεν έχω παρακολουθήσει ποτέ μαθήματα δημιουργικής γραφής ή κάτι παρεμφερές. Η όποια σχετική με το γράψιμο εκπαίδευση προέρχεται από την εμπειρία μου ως ηθοποιού. Σχεδόν όλα όσα έμαθα για την υποκριτική, εκτός ίσως από τη φράση «μην τρως κέικ πριν από την ατάκα σου», μεταφράζονται στη συγγραφή.
Ένα από τα πράγματα που έμαθα είναι το εξής: ένας χαρακτήρας ο οποίος είναι ό,τι θέλει και έχει όσα θέλει δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον. Δραματουργικά αυτό ισοδυναμεί με το να παρακολουθείς επί δύο ώρες έναν τύπο να κάθεται στον καναπέ του, να τρώει Doritos και να παίζει Xbox. Ναι, είναι ευτυχισμένος – και λοιπόν; Αυτό δεν οδηγεί πουθενά. Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι ένας χαρακτήρας που αγωνίζεται ρισκάροντας για κάτι ανώτερο και μένει πίσω εξαιτίας εξωτερικών αλλά και εσωτερικών εμποδίων.
Σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα αυτομάτως υπάρχει κάτι ανώτερο που διακυβεύεται· δεν υπάρχει τίποτα ανώτερο από τη ζωή, τον θάνατο, την αλήθεια, τη δικαιοσύνη. Το εσωτερικό διακύβευμα είναι ο λόγος για τον οποίο όλοι οι αφηγητές μου έχουν υποστεί κάποιο τραύμα, είτε προσωρινό είτε μόνιμο. Όπως, άλλωστε, και οι περισσότεροι άνθρωποι λίγο έως πολύ. Καλούνται να βρουν τρόπους να διαχειριστούν αυτό το τραύμα είτε με το να το καταπολεμήσουν είτε με το να το αφομοιώσουν ή να το καταπιέσουν. Τα βιβλία μου αφορούν τις καταστάσεις που αναγκάζουν τους αφηγητές να έρθουν αντιμέτωποι με το τραύμα τους· τις περιστάσεις που θα τους αναγκάσουν να πάψουν να το καταπιέζουν και να προσπαθήσουν να βρουν τρόπο για να το επουλώσουν. Θα πρέπει να αναμετρηθούν μαζί του και να το ξεπεράσουν. Αλλιώς, θα συνεχίσει να τους ορίζει για πάντα.
Ο Ρομπ Ράιαν στο βιβλίο Στο δάσος δεν καταφέρνει να προχωρήσει μετά το τραύμα που υπέστη όταν εξαφανίστηκαν οι παιδικοί του φίλοι. Στο Ξένο δέρμα η Κάσι Μάντοξ έχει στιγματιστεί από τα γεγονότα του βιβλίου Στο δάσος, αλλά χάρη σε όσα εκτυλίσσονται σε αυτό αρχίζει να γιατρεύεται. Στον Τόπο των Πιστών η όλη αντίληψη του Φρανκ Μακέι για τον εαυτό του και τη ζωή του αλλάζει, καθώς ανακαλύπτει την αλήθεια για την εξαφάνιση της πρώτης του αγάπης, και καταλήγει απελευθερωμένος ως έναν βαθμό από τις παλιές πληγές του. Στη Ζώνη σιωπής η υπόθεση που αναλαμβάνει ο Μάικλ Κένεντι διαλύει την πίστη που έχει στον τακτοποιημένο κόσμο που διέπεται από τη λογική και τη σχέση αιτίου και αιτιατού, την πεποίθηση που τον κρατάει στα πόδια του από τότε που ήταν παιδί. Χωρίς αυτό το δεκανίκι, αναγκάζεται να βρει έναν καινούργιο, διαφορετικό τρόπο ζωής.
Εν ολίγοις: αν έχεις αμφιβολίες, παίξε με το μυαλό του ήρωά σου.

5. Στη Ζώνη σιωπής υπάρχει άφθονο υλικό για σκέψη σε ό,τι αφορά την ανδρική φιλία, τόσο μεταξύ του Κένεντι και του Ρίτσι όσο και μεταξύ του Πατ και του Κόνορ. Ως γυναίκα, θεωρήσατε πρόκληση να ζωντανέψετε στο χαρτί αυτές τις σχέσεις;

Η φιλία ήταν πάντα ιδιαίτερα σημαντική για μένα. Αυτό, άλλωστε, είναι ένα στοιχείο εμφανές στα έργα μου
· τα βιβλία Στο δάσος και Ξένο δέρμα έχουν αμφότερα τη φιλία στο κέντρο τους. Τη θεωρώ απαραίτητη στη ζωή, όπως το νερό. Κι ενώ μπορείς να είσαι απόλυτα χαρούμενος και πλήρης χωρίς σύντροφο ή χωρίς παιδιά, δεν είμαι σίγουρη ότι αυτό είναι δυνατόν να συμβεί χωρίς την ύπαρξη φίλων. Και όταν η φιλία ή η ικανότητα να αποκτήσεις φίλους βάλλεται –εξαιτίας της εσωτερικής βλάβης κάποιου, όπως στην περίπτωση του Κένεντι, ή λόγω εξωτερικών πιέσεων, όπως με τον Πατ και τον Κόνορ–, το χτύπημα σε βρίσκει κατάστηθα, εξίσου δυνατά και επώδυνα όπως όταν βάλλεται ένας ρομαντικός έρωτας. Εάν ο Κένεντι και ο Ρίτσι κατάφερναν να βρουν τον δρόμο τους κάνοντας εκείνο το τελευταίο βήμα προς την πραγματική φιλία, το τέλος του βιβλίου θα ήταν πολύ διαφορετικό και για τους δύο.
Κατά βάθος η φιλία είναι εξίσου σημαντική τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες. Οι διαφορές βρίσκονται στον τρόπο έκφρασης. Αφού το συνειδητοποιήσεις, βλέπεις πως οι διαφορές αυτές εξαρτώνται κυρίως από το ποιος είναι τελικά ο κάθε άνθρωπος και λιγότερο από το αν είναι άντρας ή γυναίκα. Κάθε φορά επικεντρώνομαι στους συγκεκριμένους χαρακτήρες, προσπαθώντας να συλλάβω τους τρόπους με τους οποίους διαμορφώνουν τις φιλίες τους, τις μικρές, ασήμαντες λεπτομέρειες στις οποίες τα επίπεδα εμπιστοσύνης και αγάπης αποκαλύπτονται πολύ πιο ξεκάθαρα απ’ ό,τι σε οποιαδήποτε αγκαλιά ή ειλικρινή κουβέντα. Το αν οι χαρακτήρες είναι άντρες ή γυναίκες σίγουρα είναι ένας παράγοντας –ευτυχώς, ανέκαθεν είχα πολλούς άντρες φίλους, οπότε έχω δει πολλές ανδρικές φιλίες από κοντά–, αλλά δεν είναι ο μοναδικός ούτε ο πιο σημαντικός.

6. Ορισμένες από τις στιγμές της παιδικής ηλικίας των ηρώων σας στη Ζώνη σιωπής είναι πολύ δύσκολες. Τι πιστεύετε για την παιδική ηλικία γενικότερα;

Εγώ ήμουν τυχερή. Είχα ευτυχισμένα παιδικά χρόνια
. Εκείνο όμως που ισχύει για κάθε παιδική ηλικία, ευτυχισμένη ή δυστυχισμένη, είναι πως είναι εξαιρετικά έντονη. Τα επίπεδα αμφισημίας και πολυπλοκότητας που μπορούν να διαχειριστούν οι ενήλικες δεν υπάρχουν· ως παιδί, δίνεσαι ολόψυχα και απορροφάς τα πάντα. Θεωρώ ότι περνάς τα πρώτα είκοσι χρόνια αφομοιώνοντας όλα αυτά στα οποία εκτίθεσαι και τα επόμενα δέκα ή είκοσι χρόνια προσπαθώντας να ξεχάσεις τις άσχημες πλευρές. Ό,τι κι αν συμβαίνει στη ζωή ενός παιδιού, εκείνο συμπεραίνει ότι είναι η απόλυτη αλήθεια.
Ο Κένεντι έμαθε πράγματα που δεν πρέπει να μαθαίνουν τα παιδιά, όπως ότι η ευθύνη των άλλων βαραίνει τους ώμους του, και ότι ακόμα και η παραμικρή απώλεια ελέγχου μπορεί να οδηγήσει στο χάος. Αυτά έχουν παγιωθεί μέσα του και έχουν το τίμημά τους.

7. Το μυθιστόρημά σας είναι εξαιρετικά ειλικρινές ως προς την αντιμετώπιση της τρέλας και ως προς τον τρόπο με τον οποίο η ψυχική ασθένεια μπορεί να συνθλίψει τις ζωές των ανθρώπων. Γιατί πιστεύετε ότι το θέμα της τρέλας παρουσιάζει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα;

Αυτή η θεματική δεν ήταν σκόπιμη. Θα ακουστεί παράξενο, αλλά πριν από λίγο καιρό χάρη στην επισήμανση κάποιου συνειδητοποίησα ότι σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι διανοητικά ασταθείς, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο. Η τρέλα διαπερνά ολόκληρο το βιβλίο. Είναι πολύ περίεργο όταν συνειδητοποιείς το ποσοστό ενός βιβλίου που γράφεται από το υποσυνείδητό σου.
Νομίζω ότι το θέμα της τρέλας πάει χέρι χέρι με το αστυνομικό μυθιστόρημα –όχι μόνο με όρους ποινικού δικαίου, αλλά και ψυχολογίας–, και πιθανότατα γι’ αυτό εμφανίζεται σχετικά συχνά. Στα αστυνομικά μυθιστορήματα η τάξη και ο έλεγχος είναι το παν. Ο φόνος αποτελεί την απόλυτη επίθεση ενάντια σε αυτή την τάξη, τόσο κοινωνικά όσο και ψυχολογικά, και εναπόκειται στους ντετέκτιβ να αντιμετωπίσουν το χάος και να το μετατρέψουν σε κάποιου είδους τάξη, ώστε να έχουμε μια κοινωνία στην οποία να μπορούμε να ζήσουμε. Η τρέλα είναι η αντίθετη διαδρομή· η κατακερματισμένη τάξη που γίνεται χάος, η καταστροφή της σχέσης αιτίου και αιτιατού. Η σύγκρουση μεταξύ τους και το τι παθαίνει ένας ντετέκτιβ που βρίσκεται στη μέση αποτελούν πρόσφορο έδαφος για το βιβλίο.

8. Οι χαρακτήρες σας στη Ζώνη σιωπής έρχονται αντιμέτωποι με την τρέλα –και την πιθανότητά της– με εντελώς διαφορετικούς τρόπους και με διαφορετικά αποτελέσματα. Μπορούμε να διδαχτούμε κάτι από αυτούς;

Σίγουρα δεν είναι θέμα διδάγματος. Δεν έχω καμία τέτοια πρόθεση. Δεν είμαι σε θέση να δώσω σε κανέναν μαθήματα για οτιδήποτε, ειδικά για τις ψυχικές ασθένειες, αφού ήμουν αρκετά τυχερή –χτυπάω ξύλο– και δεν έχουν παίξει ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή μου. Όταν γράφω ένα βιβλίο που θίγει κάτι τόσο σημαντικό όσο το ζήτημα της τρέλας (ή του φόνου), δεν προσπαθώ να διδάξω κάτι σε κανέναν. Άλλωστε, δεν νομίζω ότι είναι δική μου δουλειά ούτε έχω και τα απαραίτητα εφόδια για κάτι τέτοιο. Προσπαθώ απλώς να το κατανοήσω, έστω και στο ελάχιστο.
Νομίζω ότι το θέμα της τρέλας ήταν αναπόφευκτο από τη στιγμή που άρχισα να γράφω ένα βιβλίο για έναν οικισμό-φάντασμα. Αυτοί, άλλωστε, δημιουργήθηκαν από την τρέλα του έθνους της Ιρλανδίας. Είναι η παραφροσύνη που απέκτησε σάρκα και οστά. Υπήρχε μια συντριπτική πολιτισμική ώθηση προς την ιδέα ότι, αν πιστέψεις αρκετά σε κάτι, αυτό αυτομάτως γίνεται αλήθεια: αν συνεχίσεις, δηλαδή, να πιστεύεις ότι η οικονομική άνθηση θα διαρκέσει για πάντα, τότε φυσικά έτσι θα γίνει και, αν αμφιβάλλεις, τότε, εντάξει, σε περίπτωση που όλα πάνε στραβά, το λάθος θα είναι δικό σου! Τα πραγματικά γεγονότα ήταν άσχετα με το θέμα και αντιπατριωτικά. Υπήρξε, λοιπόν, σε εθνικό επίπεδο ρήξη μεταξύ της πραγματικότητας και της αντίληψης για τα πράγματα· η αντίληψη αυτή δεν αναμενόταν να έχει καμία σύνδεση με την πραγματικότητα.
Προφανώς, κάθε εμπειρία είναι υποκειμενική ως έναν βαθμό. Όταν όμως αρχίζεις να πιστεύεις ότι η προσωπική σου αντίληψη είναι το μόνο που έχει σημασία, ότι δεν χρειάζεται να λαμβάνεις υπόψη την εξωτερική πραγματικότητα, τότε κάνεις ένα μεγάλο άλμα στο μονοπάτι της τρέλας. Και κάθε μορφή τρέλας, απ’ όσο ξέρω, βασίζεται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, σε αυτή την αποσύνδεση.
Από τότε, λοιπόν, που μου το επισήμανε κάποιος σε σχέση με αυτό το βιβλίο, έχω παρατηρήσει το εξής: οι χαρακτήρες που επιβιώνουν με τη μικρότερη ψυχολογική βλάβη είναι ο Ρίτσι, ο συνεργάτης του Κένεντι, ο Κόνορ, ο άνθρωπος που κατασκοπεύει τους Σπέιν από ένα άδειο σπίτι, και η Φιόνα, η αδερφή της Τζένιφερ Σπέιν. Δεν λέω ότι βγαίνουν αλώβητοι –σίγουρα όχι–, αλλά κατά βάθος διατηρούν κάποιου είδους ακεραιότητα· παρά τη ζημιά που έχουν υποστεί, παραμένουν οι ίδιοι. Αυτοί οι τρεις είναι και εκείνοι που δίνουν τη μεγαλύτερη προσοχή σε ό,τι βρίσκεται έξω από τον εαυτό τους. Ακούνε πραγματικά τους άλλους, παρακολουθούν με προσοχή τι συμβαίνει γύρω τους. Έχουν –ή αποκτούν– τη συνειδητοποίηση ότι οι ζωές των άλλων ανθρώπων είναι εξίσου πραγματικές με τις δικές τους, πως η πραγματικότητα υπάρχει τόσο έξω όσο και μέσα τους. Και πάλι, αυτό δεν ήταν σκόπιμο και δεν είναι δίδαγμα ή κάτι τέτοιο, όμως ταιριάζει με τον τρόπο που βλέπω εγώ την τρέλα: ως μια επικίνδυνη απόρριψη της εξωτερικής πραγματικότητας.

9. Το βάρος της πλοκής σας σε περισσότερες από μία περιπτώσεις πέφτει στο ζήτημα των μη αποδεκτών από το δικαστήριο αποδεικτικών στοιχείων. Τι θα απαντούσατε σε κάποιον που διαβάζοντας τα βιβλία σας ενδεχομένως να πει: «Άλλη μία απολύτως αποδείξιμη υπόθεση που καταστράφηκε από αυτές τις ηλίθιες θεσμικές δικλίδες ασφαλείας! Δεν θα υπήρχε περισσότερη δικαιοσύνη χωρίς αυτές;»

Το γεγονός είναι ότι το σύστημα απαρτίζεται από ανθρώπους και οι άνθρωποι κάνουν λάθη. Εξαιτίας αυτού, χρειαζόμαστε οπωσδήποτε δικλίδες ασφαλείας για την προστασία των αθώων αλλά και για την προστασία της ίδιας της δικαιοσύνης. Αναπόφευκτα όμως αυτές ορισμένες φορές μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο όσα ακριβώς προορίζονται να προστατεύσουν, για παράδειγμα αφήνοντας έναν δολοφόνο ελεύθερο για να διαπράξει πάλι ένα έγκλημα. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα από τα πολλά που με εντυπωσιάζουν στους ντετέκτιβ. Η δουλειά τους είναι να κινηθούν πάνω σε αυτή τη λωρίδα του Μέμπιους και να προσπαθήσουν να έρθουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στη δικαιοσύνη μέσα σε αυτό το πλαίσιο.
Κάθε τόσο, η αλήθεια και οι κανόνες μετατρέπονται στα δύο άκρα μιας τανάλιας που πιέζουν ανάμεσά τους τον ντετέκτιβ και την υπόθεση. Κατά συνέπεια, ένα κομμάτι του ντετέκτιβ αναπόφευκτα θα συνθλιβεί. Εκείνος θα πρέπει είτε να σταθεί και να δαγκώσει τη γλώσσα του βλέποντας τη δικαιοσύνη να πηγαίνει περίπατο ή να παραβεί τους κανόνες που ισχύουν για εξαιρετικούς και κρίσιμους λόγους. Σε κάθε περίπτωση ένα μέρος της ακεραιότητάς του θυσιάζεται.
Αυτό συμβαίνει και στον Κένεντι. Η οπτική που έχει για τον κόσμο συνθλίβεται από αυτή την τανάλια εξαιτίας των γεγονότων του βιβλίου. Και στο τέλος χρειάζεται να θυσιάσει την ιδέα που είχε για το ποιος είναι και ποια θα είναι η ζωή του, προκειμένου να κρατηθεί από κάτι που θα κάνει τον κόσμο ένα μέρος αναγνωρίσιμο και υποφερτό. Ειλικρινά, δεν ξέρω πώς το κάνουν οι ντετέκτιβ.

10. Ξαφνιαστήκαμε που ο Φρανκ δεν επέστρεψε για μια σύντομη εμφάνιση στη Ζώνη σιωπής. Η σχέση του με τον Κένεντι στο προηγούμενο βιβλίο σας ήταν ιδιαίτερα φορτισμένη.

Ο λόγος που μου αρέσει να γράφω βιβλία που συνδέονται, με διαφορετικό αφηγητή κάθε φορά, είναι γιατί μπορείς να ερευνήσεις την υποκειμενικότητα για την οποία μιλούσα νωρίτερα, το πώς δύο άτομα βλέπουν κάποιον άνθρωπο ή κάποιο γεγονός κάτω από εντελώς διαφορετικό πρίσμα. Για τον Φρανκ, η σχέση του με τον Κένεντι είναι υπερβολικά φορτισμένη, κάτι που οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι, όταν ο Κένεντι εμφανίζεται και πάλι στη ζωή του, ο Φρανκ μόλις έχει ανακαλύψει ότι η πρώτη του αγάπη έχει δολοφονηθεί και πως η ιστορία που έχει στήσει σε ολόκληρη την ενήλικη ζωή του δεν είναι αλήθεια. Χρειάζεται, λοιπόν, έναν εχθρό· χρειάζεται κάποιον να πολεμήσει. Ώσπου να ανακαλύψει ποιος είναι ο δολοφόνος, ο Κένεντι –εν μέρει επειδή είναι τόσο προσκολλημένος στους κανόνες, κάτι που δεν είναι το δυνατό σημείο του Φρανκ– θα παίξει πολύ καλά τον ρόλο του εχθρού.
Ο Κένεντι δεν βλέπει τον Φρανκ με τον ίδιο τρόπο. Για εκείνον ο Φρανκ δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικός, τουλάχιστον όχι σε αυτή τη φάση της ζωής του – δεν τον χρειάζεται ούτε ως εχθρό ούτε ως σύμμαχο. Και στα δύο αυτά μέτωπα έχει ήδη περισσότερα από όσα μπορεί να αντιμετωπίσει. Αυτός που σκότωσε τους Σπέιν, καθώς και τα κομμάτια του παρελθόντος του Κένεντι που ξυπνούν μέσα του εξαιτίας της δολοφονίας, θα μπορούσαν να παίξουν τον ρόλο του εχθρού για οποιονδήποτε, πόσο μάλλον για κάποιον τόσο προσηλωμένο και στενόμυαλο όσο ο Κένεντι. Όσο για τους συμμάχους, έχει τον Ρίτσι, ο οποίος μπορεί να μη μοιάζει πολύ με σύμμαχο λαμβάνοντας υπόψη πόσο νέος και καινούργιος είναι, αλλά ο Κένεντι δεν έχει συνηθίσει να έχει καθόλου συμμάχους. Έχει συνηθίσει να δουλεύει μόνος και δεν είχε τον χρόνο να εξοικειωθεί με την ιδέα ότι ο Ρίτσι θα ήταν συνεργάτης του. Γι’ αυτό, λοιπόν, δεν υπήρχε χώρος για τον Φρανκ στον κόσμο του ή στο βιβλίο.

Σχετικά βιβλία

Εξαντλημένο
EBOOK
10%
ΒΙΒΛΙΟ
18,80€
16,92€
Στο δάσος
Tana French
Ειρήνη Παϊδούση
Ο ΦΟΝΟΣ ΞΥΠΝΑ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ... Είσαι δώδεκα. Παίζεις στο δάσος με τους δύο καλύτερούς σου φίλους. Συμβαίνει κάτι τρομερό. Και δεν τους ξαναβλέπεις ποτέ. Είκοσι χρόνια μετά ο Ρομπ Ράιαν –το παιδί που γύρισε απ’ το δάσος– είναι ντετέκτιβ στην αστυν...
Διαθέσιμο
EBOOK
60%
ΒΙΒΛΙΟ
19,90€
8,00€
Ξένο δέρμα
Tana French
Δέσποινα Δρακάκη
Η συγκλονιστική συνέχεια του πολυβραβευμένου μυθιστορήματος Στο δάσος Έξι μήνες μετά τα τραγικά περιστατικά στο Νοκναρί που ανέτρεψαν όλες τις βεβαιότητες στη ζωή της, η Κάσι Μάντοξ έχει μετατεθεί από το Τμήμα Ανθρωποκτονιών του Δουβλίνου και...
Διαθέσιμο
EBOOK
10%
ΒΙΒΛΙΟ
POCKET
8,80€
7,92€
Ο Τόπος των Πιστών (Pocket)
Tana French
Αναστασία Καλλιοντζή
Το μυθιστόρημα Ο Τόπος των Πιστών ήταν υποψήφιο για τα σημαντικότερα βραβεία αστυνομικής λογοτεχνίας: Edgar, LA Times, Anthony, Macavity Το 1985 ο δεκαεννιάχρονος Φρανκ Μακέι και το κορίτσι του, Ρόζι Ντέιλι, καταστρώνουν ένα μυστικό σχέδιο ν...
Διαθέσιμο
EBOOK
10%
ΒΙΒΛΙΟ
18,80€
16,92€
Ζώνη Σιωπής
Tana French
Δέσποινα Δρακάκη
Ο ντετέκτιβ Μάικλ Κένεντι, γνωστός με το παρατσούκλι «Καταπληκτικός», είναι το αστέρι του Τμήματος Ανθρωποκτονιών του Δουβλίνου. Ακολουθεί πάντα πιστά τους κανόνες και για τον λόγο αυτό του ανατίθεται η σημαντικότερη υπόθεση της χρονιάς. Σε ...